• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Johan van der Wielen ~ Nature Photography

  • Nieuws
  • Galleries
    • Recent pictures
    • My adventures…
    • The Diversity of Dutch Nature
    • ~ Impressions ~
    • A Wadden Island
    • Norway ~ Land of Fjords
    • Finland ~ Land of the Taiga
  • Over Johan
    • Over Johan van der Wielen
    • Maak kennis met mijn maatjes
      Henk, Finn en Peter
      • Over Finn Snaterse
      • Over Henk Muijs
      • Over Peter le Fevre
    • Johan in de media
  • Awards, publicaties & opdrachten
    • Commercieel
    • Awards
    • film en montage
    • Natuurfotografie Magazine
    • Boeken
    • Overige publicaties
  • Blogs/vlogs
  • Tutorials, Making of & Reviews
    • Tutorials landschapsfotografie
    • Tutorials macrofotografie
    • Tutorials nachtfotografie
    • Overige tutorials
    • Making of…
    • Materiaal & Reviews
    • Korte fototips
  • Workshops & reizen
    • Fotoreizen en waddenweekenden
    • Workshops
    • Maatwerk workshop
      natuurfotografie
    • Online fotobespreking
  • Presentaties / lezingen
  • Contact

Nachtfotografie deel 7: scherpstelling in de nacht

20 november 2019

Nachtfotografie wordt steeds populairder. Met de steeds betere camera’s wordt de nachtelijke hemel ontdekt en gaan natuurfotografen naar buiten om het nachtelijke licht te vangen. Foto’s van sterrenhemels, Melkweg, de maan en sterrensporen prijken op steeds meer tijdlijnen. Maar hoe doe je dat nou in de nacht?

In de nacht is het zó donker dat ook de autofocus niet meer werkt, zeker als je sterren wilt fotograferen. Je zult dus op andere manier de scherpstelling moeten regelen. Daar zijn een aantal methoden voor.

Bij een onderwerp in de voorgrond moet de scherpstelling perfect zijn.

Scherpstelling

Nog zo’n drama. De autofocus werkt, net als de belichtingsmeter, zeer slecht in de nacht. Sommige camera’s kunnen tegenwoordig nog wel scherpstellen in de nacht, zeker met maanlicht of Noorderlicht, maar bij een maanloze donkere hemel doet bijna geen camerascherpstelling het meer. Dus zul je zelf aan de slag moeten. Je kunt hiervoor de volgende methoden gebruiken:

Sterrenhemel -> scherpstelling op oneindig ∞

Let op: sommige lenzen hebben een oneindig maar de meeste lenzen kunnen door oneindig heen (dat heeft te maken met uitzetting onder warme omstandigheden). Dan moet je eigenlijk een klein stukje terug voor de oneindig ∞. Heeft je lens een schaalverdeling kijk dan kan het einde bij ∞ zijn of er staat een ˾  voor ∞, zie afbeelding. In dat geval is de werkelijke ∞ bij het dwarsstreepje, dus niet aan het einde van de schaalverdeling.

Heb je een lens die dóór oneindig kan dan zie je dat aan dat streepje met dwarsstreepje. Links ben je te ver, rechts is de goede oneindig.

Scherpstelling op een lichtbron

Heb je een lichtbron in het beeld, denk aan de maan of een lamp in de verte, dan kun je ook scherpstellen met de live view. Je zet je camera op live view, je ziet waarschijnlijk alles zwart… behalve dat lichtpuntje. Zoom nu digitaal in tot je het lichtbronnetje wat groter hebt en draai aan de scherpstelring: hoe kleine de lichtbron, hoe scherper hij is.

Lichtpuntjes die onscherp zijn, zijn extra groot, ook zichtbaar in liveview.
Hoe kleiner de lichtpuntjes, hoe scherper ze zijn.

Scherpstelling op iets verlichts

Als je nu een duidelijk onderwerp in de voorgrond hebt wat je scherp wil hebben, denk aan een boom, dan kun je ook besluiten deze met een grote zaklamp te beschijnen in de hoop dat hij nu zóveel verlicht wordt dat je met live view in kunt zoomen en handmatig scherp kunt stellen.

Wil je je scherpstelling in de voorgrond? Beschijn die dan tijdens het scherpstellen met een grote zaklamp.
Daarna zaklamp uit, belichting aanpassen en de foto maken.

Bahtinov filter

Laatste middel, wat vooral goed werkt met sterren, is de Bahtinov filter. Zie hier voor een uitgebreide tutorial.

Overige tutorials nachtfotografie

In deze uitgebreide reeks tutorials over nachtfotografie ga ik in op de volgende onderwerpen:

  1. Voorbereiding – locatie bepaling
  2. Voorbereiding – wanneer en hoe laat?
  3. Wat neem je mee? Materiaal
  4. Compositie en algemene instellingen
  5. Belichting in de nacht
  6. 400 regel en NPF regel
  7. Scherpstelling in de nacht
  8. Sterrensporen

Posted Under: all, Tutorials & reviews, Tutorials nachtfotografie

Andere tutorials nachtfotografie

~ Alles over nachtfotografie ~, webinar video via CameraNU

TPE voor planning landschaps- en nachtfotografie. Deel 2: planningsvoorbeelden

Noorderlicht, was dat ècht zo of is het nabewerking?

Beknopte lijst met 15 tips over nachtfotografie

Alle tutorials nachtfotografie

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2025 · Johan van der Wielen ~ Nature Photography