Eigenlijk zijn er nu twee mogelijkheden: 1) je zit nu aan tafel, kop koffie met opgeklopte verse melk, croissantje erbij, vers geperst sapje, ochtendjas en foute badslippers, lekker in het zonnetje te genieten van deze column. Of 2) je staat nu met 40 anderen te vechten om het mooiste plekje bij de zonsopkomst*, kikkerpoel*, eerste uitsluipende libel*, bosanemonen*, molentje in de mist* of zeer zeldzame rood-oog-karekierewiet*
* doorhalen wat niet van toepassing is.
De Mooiste Fotolocaties Van Nederland
Inmiddels is een enorme klus geklaard. Daan en Bob, de grote aanjagers van dit project, hebben samen met een enorme hoeveelheid enthousiaste fotografen en auteurs heel Nederland in kaart weten te brengen als het gaat om mooie fotolocaties in Nederland. Na de delen Oost, Zuid en Noord is nu ook West klaar om te gaan verschepen. Alsof het niets is kun je ook nog zelfs een mooie band erbij bestellen om ze alle vier in te stoppen. Bij diverse delen, m.n. Oost en Noord, heb ik ook mijn bijdragen mogen leveren waarbij ik – het zal je niet verbazen – vooral de oostelijke Waddeneilanden voor mijn rekening heb genomen.
Extra fotografiedruk op de natuur
Een vraag die ik, en volgens mij veel van mijn collega fotografen / auteurs, krijg is hoe wij dat kunnen rijmen met de enorme druk die inmiddels op de natuur ligt. Dankzij corona heeft een groot deel van fotograferend Nederland die normaal over de hele wereld zou zwerven voor ijsberen, noorderlicht, badende aapjes, kraanvogels in de sneeuw, gorilla’s op een berg, leeuwen met prooi, aan snijbloemen ruikende eekhoorns, uitbarstende vulkanen en bizons op de vlakte, ineens Nederland ontdekt. Dat is natuurlijk geweldig want de Nederlandse natuur is niet alleen enorm diverse, maar ook nog eens behoorlijk spectaculair. Anders was het ook niet gelukt om er 4 volle boeken over te schrijven. Maar tegelijk is de natuur in Nederland maar klein en als er 100 auto’s op de parkeerplaats staan is het al file lopen. Of we nou willen of niet, je ziet steeds meer druk op de Nederlandse natuur ontstaan en daar zijn natuurfotografen ook deel van.
Gebiedenboeken medeschuldig?
Je hoort steeds meer stemmen opgaan dat ‘natuurfotografen’ grote boosdoeners zijn als het gaat om schade aan de natuur. Naast schreeuwende mountainbikers, crossmotoren, etc. Is dat ook zo? Als ik de social media bekijk dan zie je wel een enorm allemaal-hetzelfde gedrag. De heikikkers zijn inmiddels alweer klaar met hun blauwtje lopen (oh nee, juist niet) maar in die paar dagen dat het gebeurt weten honderden ‘natuurfotografen’ wel ineens hun weg te vinden naar de paar plassen waar de heikikkers blauw aanlopen van paringsdrang. De gebieden waren tot voorkort publiek geheim. ‘Echte’ fotografen toonden trots hun beelden maar vertelden nooit waar het gemaakt was. Dat schijnt zo te horen als je een ‘echte’ fotograaf bent, dat je vooral trots vertelt ‘ik heb toestemming om te komen waar jij niet mag komen’. Inmiddels zijn deze locaties van publiek geheim naar openbare kennis gegaan met het verschijnen van o.a. de boeken met de mooiste fotolocaties. Was dat wel een handige actie dan? Helpen we hiermee dan niet de Nederlandse natuur extra om zeep?
Wat deel ik wel… en wat niet
Ik zal bekennen dat ik ook getwijfeld heb om mijn medewerking te verlenen, vooral omdat ik mij ook afvroeg of we hiermee niet meer schade berokkenen dan goed doen. Voor mij waren er diverse afwegingen: als ik een bepaald gebied niet beschrijf, doet iemand anders dat. Als ik het echter doe, kan ikzelf bepalen welke plekken ik deel en vooral ook welke niet. Dat klinkt weer heel erg als mijn tussen quotes eerdergenoemde ‘echte natuurfotograaf’ maar zo moet je het niet zien. Het gaat er mij niet om dat ik ergens mag komen waar jij lekker niet mag komen. Als kenner van bepaalde gebieden meen ik echter goed te kunnen bepalen welke plekken prima zijn om te delen omdat daar minder schade ontstaat als er een wat grotere fotografie-druk is en welke plekken prima zijn voor één of twee fotografen maar daarmee niet geschikt om openbaar te beschrijven.
Nederland is klein, de natuur is klein maar het aantal fotografen is enorm groot. De verhouding in Nederland tussen beschikbare natuur en hoeveelheid natuurfotografen is ongelooflijk scheef. Ik denk wel het scheefst van alle landen. Dan moet je niet overal een hek omheen willen zetten en fotografen weg willen houden maar moet je de passie en liefde voor fotografie & natuur in goede banen leiden. Door secuur na te denken over mooie plekken waar velen van dromen, maar die weinig last zullen hebben van drukte, kunnen we een grote groep mensen bedienen. Daarmee bied je potentieel mooie foto’s en denk je tevens aan natuurbehoud. Zonder de boeken krijgt de social media nog meer vrij spel en zien we – helaas – heel veel onwetenden vol naïef enthousiasme schade aanrichten. Ik denk dat het juist getuigt van verantwoordelijkheid om deze boeken te schrijven. En dus heb ik gemeend ook mijn bijdragen te moeten leveren… ik wil niet dat iedereen naar de eilanden gaat omdat ze mijn beelden zien en daar de boel kapottrappen, omdat ze geen idee hebben waar ze zonder problemen kunnen komen. Dan liever in goede banen leiden. Op die manier kan ik ook bewust de meest kwetsbare plekken buiten de boeken houden zonder dat daarbij een gemis ontstaat voor de lezer.
Nieuwe ambassadeurs natuur
Merk ik er nou veel van? Dat was eigenlijk mijn volgende twijfel. Immers, als ik mijn mooie plekken deel ben ik die straks kwijt. Niet alleen letterlijk omdat ik ineens naast 20 anderen sta op voorheen ‘mijn’ plekje maar ook fotografisch, omdat ‘mijn’ beelden ineens niet meer uniek zijn. Toen ik daar over nadacht kwamen er een belangrijke gedachte bovendrijven: als je mij enigszins kent weet je dat ik enorm voor kennisdeling ben. Ik wil mensen juist enthousiasmeren over de natuur, omdat onze natuur door druk van landbouw, industrie en bevolkingsgroei jouw als fotograaf nodig heeft als ambassadeur. Door mooie beelden te laten zien raak ik bij een paar mensen een gevoelige snaar, maar als ik jou daar zelf van kan laten genieten heb ik een nieuwe ambassadeur van de natuur kunnen maken. Hoezeer natuur en fotografie ook mijn passie zijn en ik geniet van mijn eenzame momenten in onze prachtige gebieden, mijn natuurbehoudhart spreekt harder: door ‘mijn’ natuur te delen help ik haar meer dan door haar voor mezelf te houden. Dan maar samen delen. Zorgt er ook voor dat ik creatiever wordt om telkens nieuwe foto’s te moeten maken.
Meldpunt natuurfotografie activiteiten
Wat natuurlijk wel zou helpen is een ‘Meldpunt natuurfotografie activiteiten’. Ik zal het idee eens opperen aan de grote baas. Dat iedereen die op pad gaat online moet laten weten waar hij/zij de komende tijd aan de slag gaat. Ga je voor de bosanemonen? Even melden aan het systeem. Uitsluipende adders? Eerst even inchecken op de locatie. Zonsopkomst Posbank? Vooraf even melden bij het meldpunt. Mag anoniem hoor, AVG technisch wel zo handig. Maar dan moet je je er wel aan houden. Moeten we eens over nadenken, dat je bijvoorbeeld een unieke QR-code krijgt als je bent in gecheckt. Dan kan de boswachter scannen of je op het goede moment wel op de goede plek bent waar je had gezegd te zullen zijn. Kunnen we later uitbreiden met tijdslots en maximum aantal fotografen per locatie. Maximaal 25 fotografen vanaf zonsopkomst bij de roerdomp. Is het vol dan kun je een tijdslot voor morgen reserveren. Dit kunnen we dan later ook weer uitbreiden met betaling via IDEAL voor speciale gebieden waardoor je meteen de terreinbeheerders ondersteunt. Misschien zelfs wel een premium account voor tijdsloten vóór zonsopkomst of in afgesloten gebieden. Mogelijkheden te over lijkt mij zo. Zorgt voor een mooie spreiding van fotografen door Nederland, extra inkomsten en goede beheersbaarheid.
Oh ja, ik wil graag een achterdeur in het systeem zodat ik in één oogopslag kan zien waar iedereen heengaat… dan pak ik een andere plek 😉
Veel leesplezier!
Johan
Wim Keessen zegt
Beste Johan,
Je maakt een aantal uitstekende punten. Ik ben ook een groot voorstander van kennisdelen mits dat uiteraard niet gepaard gaat met excessen. Zo was ik onlangs in een klein gebied met daarin je favoriete plant. In waarneming.nl stond dat er in het weekend ervoor 1 waarneming van deze plant was gedaan. In een van de prachtige boeken met fotolocaties stond deze locatie ook met het plantje. Tot mijn verassing stonden daar ruim 10 planten. In dit geval heb ik deze waarneming niet gemeld. Het is een klein en prachtig gebied, dicht bij de stad. Ik ben ook een voorstander van een meldpunt, maar dan ook voor wandelaars en mtb’ers.
Hartelijke groet. Wim Keessen
Johan van der Wielen zegt
Dank je wel voor je bericht. Mijn idee voor een meldpunt was eigenlijk cynisch bedoeld want ik ben groot voorstander voor natuur voor iedereen. Natuur is geen pretpark maar een basisbenodigdheid en grondrecht van ons allemaal.