In deel 1 van de handleiding heb je kunnen lezen wat TPE is en wat de mogelijkheden zijn. Toch kan het werken met een planningsapp nog best lastig zijn. Hoe ga je te werk en hoe kom je op het goede moment of locatie voor jouw beeld. Om het werken met TPE te verduidelijken heb ik een aantal voorbeelden uitgewerkt. Natuurlijk zijn er nog veel meer vragen denkbaar maar ik hoop met deze voorbeelden voldoende kennis te geven opdat je daarna weet hoe je ook andere planningsvragen te lijf kunt gaan.
Inhoudsopgave
Voorbeeld 1: wanneer komt de zon precies op die plek op?
Ik wil bijvoorbeeld naar de oude haven van Werelderfgoed voor een zonsopkomst. Daarbij wil ik graag dat de zon opkomt boven het havenhoofd. De plek en compositie heb ik al in gedachten, nu moet ik nog te weten komen wat de beste dag is (en hoe laat ik er moet zijn).
Voorbeeld 2: Ik wil een sterrensporen foto zonder last te hebben van de maan
Wat ik daarvoor moet weten is:
- Waar wil ik heen? Nu had ik dezelfde plek als in het voorgaande voorbeeld in gedachten alleen wil ik nu juist richting west fotograferen omdat ik graag de huisjes en ‘vuurtoren’ in beeld wil hebben.
- Hoe laat kan ik beginnen met de sterrensporen foto, ik moet dus weten hoe laat de echte nacht begint (=einde van de astronomische schemering).
- Ik moet bepalen tot hoe lang ik de sterrensporen foto wil door laten gaan. Ter voorbeeld, op zich zo lang mogelijk maar ik wil uiterlijk om 1:00 stoppen.
- Ik moet weten of de maan opkomt en zo ja, hoe vol deze is en of hij tijdens mijn fotoserie in beeld gaat komen.
Lees ‘Nachtfotografie deel 2: voorbereiding – wanneer en hoe laat?‘ voor een uitgebreide tutorial over hoe je een sterrensporen foto maakt.
Geodetics pin of grijze pin
Zoals je hierboven ziet is er een tweede pint bijgekomen, de ‘geodetics pin’ (of grijze pin). Deze kun je plaatsen in de richting waarin je bepaalde zaken wilt uitzoeken, denk aan hoe laat de zon of maan daar is, of hoe hoog ze dan staan. Op zich is dit ook prima zonder deze extra pint te doen, je hoeft alleen te onthouden in welke richting je wil kijken. Toch kan het handig zijn als je bijvoorbeeld een bepaald onderwerp in beeld wil brengen, dan kun je de grijze pin op dat onderwerp zetten. Wanneer je nu je eigen locatie wijzigt, de rode pin, krijg je meteen ook de nieuwe richting richting je onderwerp (grijze pin). Verderop ga ik nog een voorbeeld uitwerken waarbij de grijze pin nóg meer tot zijn recht komt als we ook te maken krijgen met hoogteverschillen.
Op zich zou de nacht van 15 op 16 februari beter zijn dan de nacht van 9 op 10 februari, de maan komt namelijk niet in beeld. Alleen is de maan nu zó groot (vol) dat er weinig sterren te zien zullen zijn. Misschien toch beter om nog even verder te zoeken.
de nacht van 22 op 23 februari lijkt de beste optie. De maan komt pas op als wij al weg zijn. Je ziet dat je dus niet alleen met nieuwe maan aan sterrenfotografie kan doen, de maansop- en ondergangen zijn net zo belangrijk om te weten. Ookal is de maan niet nieuw, als hij nog onder de horizon is heb je er ook geen last van.
Voorbeeld 3: ik wil de oranje ondergaande maan in het blauw uurtje fotograferen op een heel precieze plaats.
Ja, ik weet het. Leg de lat maar hoog. Maar bij ons in het dorp staat een huis in de uiterwaarden en erachter staat de schoorsteen van de oude steenfabriek. Hoe gaaf zou het zijn om daartussen precies de oranje ondergaande maan te fotograferen in het blauwe uurtje (dus vlak voor zonsopkomst). Dat allemaal met een telelens (dus van afstand) want dan komt de maan zo mooi groot uit. We gaan aan de slag met plannen.
In het laatste voorbeeld zie je dat ik de tijd inmiddels goed heb maar vanaf de plek die ik had bedacht staat de maan op dat moment niet precies achter het huis. Ik moet dus een iets andere locatie bedenken.
Voorbeeld 4: hebben we last van de maan bij het fotograferen van noorderlicht?
Het is 19 februari en deze datum staat vast (denk aan een vakantie). Onze locatie is Utakleiv Lofoten en we willen richting het noorden fotografen in de hoop op noorderlicht. Helaas is het geen maanloze nacht, deze is inmiddels opgekomen mar staat nog laag. Gelukkig hebben we achter ons twee bergtoppen met daartussen een zadelpunt. Zou de maan laag genoeg blijven zodat wij er geen last van hebben of komt hij toch boven de bergtoppen uit of door het zadelpunt?
Bij dit voorbeeld gaan we nog een stapje verder. Immers, we willen niet alleen weten wanneer de maan op een bepaalde plek staat maar ook nog eens op een bepaalde hoogte. Die hoogte is niet zozeer afhankelijk van mijn eigen locatie maar van het zadelpunt tussen twee bergtoppen. Tot nu toe hebben we vooral gekeken in het platte vlak, wat je in Nederland eigenlijk meestal hebt. Maar nu moeten we 3D gaan denken en ook daar biedt TPE uitkomst. Niet alleen heeft TPE een 3D module (dat heet ‘sphere’) maar ook kan de grijze pin helpen om de zichtlijn niet alleen in horizontale richting te variëren maar ook in verticale richting waardoor een zichtlijn ontstaat die schuin omhoog wijst. Let wel, de 3D module ‘sphere’ werkt prima in de gratis variant maar in de pro variant krijg je ook nog eens de werkelijke 3D tekening van de geografie, en dus ook de bergen.
We beginnen eerst in het maps tabblad.
Op dit moment hebben we niet alleen een kijkrichting maar ook een hoogteverschil aan de kijklijn toegevoegd.
Helaas gaan we dus deze nacht last krijgen van de maan, ondanks de bergen. Zeker omdat de maan bijna 90% vol is zal er veel maanlicht zijn en wordt de kans op mooie noorderlicht foto’s klein.
Uitwerking met TPE Sphere 3D
In het vorige voorbeeld hebben we gebruik gemaakt van de geodetics pin (grijze pin) om in een bepaalde richting ook het hoogteverschil op te nemen. Nu geven de getallen genoeg informatie om ook met reliëfs om te gaan. Echter, hoe mooi zou het zijn als je ook in 3D kunt zien hoe je zichtlijn omhoog loopt ten opzicht van de zichtlijn naar de maan. Daarvoor heeft TPE het tabblad ‘sphere’. Je krijgt dan dezelfde locatie / kaart als het ‘map’ tabblad maar nu als een soort bol.
Hierboven is een andere voorstelling van wat we eerder al hadden gezien, namelijk dat de maan (helaas) zichtbaar zal zijn op het moment dat hij achter het zadelpunt komt. We kunnen nog wel kijken naar de bergtop die oostelijk ligt. Als de maan uit de richting van deze bergtop staat, staat zij nog lager aan de horizon terwijl de bergtop hoger is. Zou de maan ook achter de bergtop zichtbaar al zijn?
Voorbeeld 5: ik wil de zon precies tussen twee bergtoppen in fotograferen
Voor dit voorbeeld pak ik dezelfde locatie op Utakleiv maar nu heb ik een compositie in gedachten waarbij de zon precies in het zadelpunt zichtbaar is. Alleen weet ik nog niet wanneer dat moment daar is. In het vorige voorbeeld was de tijd vast en wilde ik weten wat de maan op dat moment deed, nu is de tijd ook variabel: ik wil weten wanneer ik daar moet zijn voor mijn beoogde foto.
Omdat de zon richting de langste dag steeds hoger zal komen moeten we dus verder in de tijd gaan zoeken naar het moment dat hij precies in het zadelpunt zal ‘sneaken’.
In de pro versie is dit nóg mooier weergegeven omdat je nu ook de
Resumé
Zo, dat is een lange handleiding. Dapper dat je tot zover bent gekomen! Ik heb – op zeer uitgebreide wijze – laten zien wat de mogelijkheden van TPE zijn voor jou als natuurfotograaf. Ik heb je met diverse voorbeelden laten zien hoe ik ermee werk. Als gezegd zijn er nog talloze voorbeelden te bedenken en eveneens is TPE niet de enige app waarmee dit allemaal kan. Gelukkig is de gratis versie uitgebreid genoeg om het heerlijk voor jezelf uit te proberen. In de Pro zitten overigens nog meer zaken dan wat ik heb beschreven. Ik hoop dat ik je hiermee in ieder geval voldoende vertrouwen en kennis heb gegeven om je eigen beelden beter te kunnen plannen.
Heel veel succes!
Johan
Geef een reactie