Dudley & Eunice: twee stormen
met windkracht 12 op Terschelling

Het is 16 maart als ik op Terschelling arriveer. De dag vóór de heftige storm Dudley en maar twee dagen voordat Eunice er meteen achteraan komt. Het weekend staat in het teken van de eerste waddenworkshop en ik ben er eerder om ze voor te bereiden. De weersverwachtingen liegen er echter niet om. Dudley zal gepaard gaan met windsnelheden tot kracht 11 waarna Eunice er nog eens zachtjes overheen zal gaan. Een zeer zeldzame windkracht 12 wordt voorspeld voor het waddengebied en niet even, maar vele uren lang. Ik zet mij schrap en peins vooral… Hoe ga ik dit spektakel vastleggen?

Hoe fotografeer je wind?

Destijds heb ik voor het praktijkboek weer- en nachtfotografie mij al eens verdiept in hoe je het beste wind kan fotograferen. Van alle elementen is dit misschien wel de meest lastige om in fotografie tot uiting te brengen. Immers we hebben in de fotografie te maken met een plat plaatje waarin we alleen dingen kunnen vastleggen die daadwerkelijk zichtbaar zijn. Wind is echter niet zichtbaar: alleen datgene wat het teweegbrengt is zichtbaar. Natuurlijk kun je dan aan de slag met lange sluitertijden om de dynamiek van beweging door de wind in beeld te brengen. Maar geeft dat daadwerkelijk de sfeer weer van een heftige storm?

Vaak niet. Sterker nog, vaak geeft een lange sluitertijd een sereen en verstild beeld en haalt daarmee alle gevoel van heftigheid weg. Dan kun je je toevlucht zoeken in juist een iets kortere sluitertijd waarbij je wél beweging krijgt maar niet meteen de enorme verstilling. Toch blijft het een feit dat je daarmee niet de echte ervaring over kunt brengen van het moment dat je in een zware storm staat.

Stormlucht als symbool voor storm

Het grappige is dat als je zoekt op foto’s van een storm, je geen foto’s van wind krijgt maar foto’s van heftige wolkenluchten. Op de één of andere manier hebben wij als mens een grote apocalyptische wolkenmassa omarmd als symbool voor een storm. Hoe hard het dan daadwerkelijk waait kun je nog steeds niet afzien aan de grootte van de wolk. Toch snapt de kijker dat het blijkbaar waait. In werkelijkheid zijn er echter talloze voorbeelden van enorme apocalyptische wolken terwijl het maar nauwelijks waait én andersom had ik bij storm Dudley te maken met een gigantische windkracht terwijl het strak blauw was met een prachtig zonnetje. Eunice hield zich al beter aan de symbolische afspraak, op een kort moment na. De zon kwam even door de wolken heen, verder was het vooral strak grijs.

Al met al heb ik nog nooit zo’n ongelooflijke storm meegemaakt. Zo’n ongelooflijk harde wind waarbij het zand continu in mijn ogen woei. Het was nauwelijks mogelijk om over het strand tegen de storm in te lopen én het werken was, met welk statief dan ook, bijna een onmogelijkheid. Het was enorm indrukwekkend en ik heb mij heel nietig en klein gevoeld bij zo ongelooflijk veel natuurgeweld. Maar het symbool van de storm – de grote apocalyptische wolk – kwam nauwelijks voor. Voor mij als fotograaf bijna een onmogelijkheid om de enorme heftigheid in beeld te vangen.

Video: soms dé vervanger

Al snel kom ik erachter dat je het échte gevoel van een storm niet goed in beeld kan vangen. Video heeft zijn voor- en nadelen. Je laat veel minder over aan de fantasie van de kijker. Aan de andere kant geeft het je wel de mogelijkheid, door toevoeging van beweging en geluid, om meer mee te geven aan zintuiglijke ervaringen. Dus besluit ik al snel om zowel Dudley als Eunice te gaan filmen. Zie hier het resultaat: