• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Johan van der Wielen ~ Nature Photography

  • Nieuws
  • Galleries
    • Recent pictures
    • My adventures…
    • The Diversity of Dutch Nature
    • ~ Impressions ~
    • A Wadden Island
    • Norway ~ Land of Fjords
    • Finland ~ Land of the Taiga
  • Over Johan
    • Over Johan van der Wielen
    • Maak kennis met mijn maatjes
      Henk, Finn en Peter
      • Over Finn Snaterse
      • Over Henk Muijs
      • Over Peter le Fevre
    • Johan in de media
  • Awards, publicaties & opdrachten
    • Commercieel
    • Awards
    • film en montage
    • Natuurfotografie Magazine
    • Boeken
    • Overige publicaties
  • Blogs/vlogs
  • Tutorials, Making of & Reviews
    • Tutorials landschapsfotografie
    • Tutorials macrofotografie
    • Tutorials nachtfotografie
    • Vintage lenzen
    • Overige tutorials
    • Making of…
    • Materiaal & Reviews
    • Korte fototips
  • Workshops & reizen
    • Fotoreizen en waddenweekenden
    • Workshops
    • Maatwerk workshop
      natuurfotografie
    • Online fotobespreking
  • Presentaties / lezingen
  • Contact

Spiegel je foto voor een betere compositie

7 november 2025

Soms heb je dat een foto gewoon net niet lekker kijkt. Een donker vlak lijkt veel te groot, je oog blijft heen en weer schieten van links naar rechts en op de een of andere manier is het beeld rusteloos. Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat de lijnen van je foto eigenlijk precies de verkeerde kant uitwijzen. Voor sommigen is de volgende tip dan een stap te ver maar je zou een foto kunnen spiegelen om te kijken of dat verbetert…

Een mistige zonsopkomst in Finland. Mijn oog staat links bij de gele berken en dwaalt dan langzamerhand richting het lichte deel waar de foto opkomt. Toch was de foto in werkelijkheid niet zo.

We kijken van links naar rechts…

Net als dat we lezen kijken we naar foto ook van links naar rechts. Alleen anders dan bij een boek starten we onderaan de foto en gaan we naar boven. Dat heeft te maken met het feit dat we eerst dichtbij kijken vlak voor onze voeten en daarna pas onze blik in de verte laten dwalen. Dat betekent dus dat we eigenlijk per definitie linksonder in beeld beginnen en daarna richting rechtsboven dwalen. Ik heb al in een eerder een tutorial geschreven over lijnen in de foto en hoe je die kunt gebruiken om de blik door de foto te leiden.

Hoe dwingend lijnen echter ook zijn, het oog wil dolgraag van links naar rechts en heeft moeite met een compositie die overwegend van rechts naar links dwingt.

Spiegel het beeld eens

Een foto van dezelfde miste gezonds opkomst in Finland. De platliggende grassprieten in het water zorg ervoor een duidelijke lijn van rechtsonder naar linksboven waar bomen op het eilandje het eerste zonlicht opvangen. Toch merk je dat je blik continu ook naar rechts wil naar de lichtere bomen omdat mijn leesrichting nou eenmaal van links naar rechts is.

Wanneer je oog de hele tijd heen en weer blijft dwalen door de foto kan het een idee zijn om de foto eens te spiegelen om te kijken of dat meer rust brengt.

Als we de foto spiegelen krijgen we ineens een heel ander beeld. Mijn blik komt nu keurig binnen bij de grassprieten en dwaalt langzamerhand door naar de bomen waar het keurig eindigt bij het eilandje. Mijn drive om per se naar links te willen kijken is er niet meer want mijn blik wordt nu op een natuurlijke wijze door de foto geleid.

Maar zo was het niet!!!

Een van de meest gehoorde tegenwerpingen op het spiegelen van een foto is dat je daarmee de werkelijkheid geweld aan doet want: zo was het immers niet in het echt. Natuurlijk heb je daar helemaal gelijk in en ik zal ook de laatste zijn om je dwingen om je foto’s te gaan spiegelen. Het is helemaal aan jezelf of je dat wel of niet wil doen en als jij vindt dat je daarmee de werkelijkheid teveel geweld aan doet, moet je het vooral laten. Ik wil je slechts laten zien dat het voor de compositie af en toe een enorme verbetering kan zijn en voor foto’s waarbij de kijker niet per se kan zien of het in werkelijkheid zo was kun je je afvragen hoe erg het is. Maar deze discussie wil ik hier niet voeren, ik wil slechts laten zien wat de mogelijkheden zijn en laat dan verder aan jou over of je dat wel of niet durft toe te passen.

Kijk, in sommige gevallen kun je het gewoon echt niet doen. Denk aan foto’s met tekst erin, dat staat bijzonder knullig als je die spiegelt. Maar ook andere foto’s moet je mee uitkijken.

Een prachtige noorderlicht vanavond in Finland. Je kunt erover twisten of deze foto compositie technisch wel of niet prettig kijkt maar ik had even een voorbeeld nodig.
Ook gespiegeld is deze foto namelijk een mooie compositie en de bomen zorgen ervoor dat je een duidelijk einde hebt aan je blikveld en de foto niet buiten het kader verlaat.
Hou er bij nachtfotografie echter rekening mee dat veel mensen de nachtelijke sterrenhemel kennen en een gespiegelde grote beer staat niet bijzonder snugger in je foto.
Zo herken je de grote beer waarschijnlijk een stuk beter hoewel menigeen niet weet dat de grote beer eigenlijk zo groot is met zoveel extra sterren als alleen het steelpannetje.

Nog een paar voorbeelden

Hieronder nog een aantal voorbeelden waarbij ik de foto gespiegeld heb (de tweede foto in de rij). We denken echter wel dat niet iedere foto voor jou goed zal werken en dat uiteindelijk het een persoonlijke keuze is of een gespiegelde foto beter werkt dan de niet gespiegelde. Nogmaals: het is geen wet maar het kan een handreiking zijn wanneer een compositie voor je gevoel niet echt lekker werkt.

Het eenzame blaadje van de bosbes staat mij hier teveel aan de rechterkant.
Dit kijkt voor mij persoonlijk een stuk natuurlijker.
Een matkop tussen de gele berken blaadjes. Wat compositie betreft niet onaardig alleen irriteert het mij dat de matkop naar links kijkt terwijl mijn blikveld naar rechts wil kijken.
Deze kijkt voor mij ook een stuk fijner Omdat je met de matkop mee naar rechts kijkt.

Resume: soms kijkt een foto gewoon net niet lekker weg en dan kan het een idee zijn om eens te kijken wat er gebeurt. Als je de foto spiegelt als je er moeite mee hebt dan moet je de foto gewoon zien als een nieuwe foto en niet blijven hangen in het oude beeld. Soms werkt het voor jou, en soms ook niet. Gewoon een kwestie van proberen.

Johan

Posted Under: all, nieuwsbrief, Tutorials & reviews, Tutorials landschapsfotografie, Tutorials macrofotografie

Andere tutorials landschapsfotografie

Belichting in de witte winter:
Empese en Tondense heide

De winter kenmerkt zich door de witte tonen van sneeuw, rijp en ijs. De foto’s worden echter al snel grauw en grijs, hoe los je dat op?

Plaats elementen los van elkaar

Vaak staan allerlei elementen in de weg, voor elkaar of tegen elkaar aan. Het is aan de fotograaf om ieder element zijn eigen plek te geven in de compositie.

Dynamiek en beweging? Lange
sluitertijden! (TV Gelderland)

Voor TV Gelderland ga ik op zoek naar een ‘stroomversnelling’ in de Leuvenemse beek. Hoe krijg je een dynamisch beeld met lange sluitertijden?

10 tips voor perfect lichtgebruik

Hoe beter je alle facetten van het licht kent, hoe beter je in staat bent het licht naar je hand te zetten en op de beste wijze te gebruiken in je fotografie. Daarom hier 10 tips over werken met licht.

Alle tutorials landschapsfotografie

Andere tutorials macrofotografie

Werken met de gulden snede of regel van derden

In de klassieke oudheid ontdekte men dat er een soort ‘schoonheid’ te vinden is in bepaalde verhoudingen. Deze ‘gulden snede’ wordt nog steeds veelvuldig in composities toegepast. Maar hoe werkt het?

‘Leren fotograferen: macrofotografie’ ~ Een online video serie samen met CameraNU

Een nieuwe serie met video’s over het leren fotograferen: macrofotografie. Gemaakt samen met CameraNU,nl

Hoe fotografeer je insecten?

Het wordt warmer. Niet alleen de natuur wordt wakker, ook de macrofotografen. En wat is er leuker dan op zoek te gaan naar de enorme verscheidenheid van insecten?

Handige macro tips #3:
4 gouden compositietips

Voorgrond en achtergrond bij je macrofoto horen bij elkaar. Hoe je alle elementen ordent heet compositie. Hier 4 handige tips voor mooie composities.

Alle tutorials macrofotografie

© 2025 · Johan van der Wielen ~ Nature Photography