Deze review is eerder gepubliceerd op Photofacts, klik hier.

Van 20kg spiegelreflex geweld naar 350g hybride

Ik zal eerlijk bekennen dat ik best wat sceptisch keek toen CameraNU.nl mij belde of ik de Sony Alfa 6000 wilde testen. Weliswaar niet de nieuwste camera meer maar dat was niet de basis van mijn optrokken wenkbrauwen. Als beroepsfotograaf ben ik gewend aan 20kg op mijn rug, bewapend met 2 zware spiegelreflex camera’s, tussen de 6 tot 8 objectieven, allerlei attributen als hoekzoekers en flitsers en niet te vergeten een zwaar statief. Als je dan het doosje openmaakt en er komt een camera uit die net groter en zwaarder is dan mijn telefoon, moet je best glimlachen. Maar ook moest ik mij er toe zetten om hem mee te pakken. Ondanks de kennis dat ik hier niet te maken heb met een volwaardige spiegelreflex vervanger (APS-C sensor met 24Mp!) is mijn eerste gevoel toch van een compact camera. Gewoon puur wegens de grootte. Maar dat gevoel is van korte duur… zeker na mijn eerste wandeling door het bos.

Maxi-camera in mini-huisje

Ik ben een man. En mannen lezen geen manuals. En dus ga ik lekker onder het genot van een zelfgemaakte cappuccino aan de slag met het uitvinden van wat deze camera kan en hoe je hem moet bedienen. Mijn ervaring met Sony is niet zo groot, van heel lang geleden weet ik nog dat de bediening toen nog niet zo intuïtief was maar daar blijkt nu niets meer van. Hij oogt hetzelfde als elke spiegelreflex, dezelfde standen en mogelijkheden. Al heel snel lukt het mij om hem net zoals mijn spiegelreflexen in te stellen. Achterwieltje om de belichting te regelen, bovenwiel voor diafragma, ISO en andere instellingen die je snel nodig hebt zijn makkelijk binnen handbereik en zoomen gaat gewoon met een zoomring. De lens zoomt elektronisch wat voor mij even wennen is, maar dat went snel. Ook ben ik erg blij met een echte zoeker, ik hou er gewoon nog steeds niet van om foto’s te maken terwijl ik op de achterkant van een camera moet kijken. De zoeker is wel een LCD scherm, het is geen spiegelreflex camera. En dat is voor mij misschien nog wel het grootste wen-punt. Toch reageert de zoeker snel en accuraat, fraaie is dat alle instellingen meteen ook in de zoeker zichtbaar worden zoals mijn geliefde diffractie (zie verderop). Apart is wel dat als je je foto bekijkt je dit ook door de zoeker kunt doen… met heftig zonlicht toch wel een aardige feature.

Het scherm op de achterkant is kantelbaar wat voor macro en andere laag-bij-de-grondse-activiteiten erg handig is. Jammer vind ik dan wel dat het scherm niet ook naar de zijkant kantelbaar is zoals je bij veel spiegelreflex camera’s ziet. Dat had hem voor mij afgemaakt. Oh ja, bouw dan meteen touchscreen in, ook al weet ik dat deze het niet heeft, op de een of andere manier nodigt hij zo uit om erop te typen dat ik mij bijna dagelijks erop betrap te proberen met mijn vingers door het menu te scrollen.

Met het gevoel van een compact in gedachten werd ik verrast toen bleek dat niet alleen de specificaties spiegelreflex waardig waren (24Mp APS-C en schieten in RAW formaat) maar ook de ranges van instellingen: diafragma van 3.5 tot 22, sluitertijden van 30” tot 1/4000, ISO range tot zelfs 25.600 en belichtingscompensatie tot maar liefst +/- 5 stops! Daarmee kun je er mee aan de slag alsof het een spiegelreflex is en dat voor een stuks lagere aanschafprijs! Om nog maar te zwijgen van het luttele gewicht.

Geen labtesten maar prijktijk, ik test op wat ik belangrijk vind!

Reviews en testen van deze (en andere) camera zijn er genoeg te vinden op het net. Ik heb dan ook geen volwaardige labtest uitgevoerd, is voor mij niet van belang. Ik heb de camera getest tijdens mijn werk, met mijn soort beelden en in de omstandigheden waarin mijn camera’s moeten presteren. En dat is o.a. in de nacht. Zo is ruis voor mij normaalgesproken niet echt een issue maar als je ’s nachts fotografeert doe je dat juist graag met hoge ISO. Hoge lichtgevoeligheid maar de camera enerzijds ook gevoelig voor de kleinste sterren maar ook kun je met minder lange sluitertijden aan de slag zodat de kans op bewogen sterren door de draaiing van de aarde wordt verkleind. Nu had ik afgelopen week helaas weinig mogelijkheden om sterren vast te leggen en CameraNU.nl en Sony wilde toch graag mijn gevoel en oordeel. Dus heb ik een test gedaan van ruis en nachtfotografie bij Kasteel Amerongen.

Hoewel hij tot 25.600 kan zie je vanaf 6400 de ruis wel heel duidelijk aanwezig, op ISO 25.600 komt daar ook nog eens een duidelijk roodzweem aan kleurruis bij. Onder de ISO800 presteert de a6000 prima en wat mij betreft (voor mij hoeft ruis echt niet volledig afwezig te zijn) is de camera tot ISO 3200 prima bruikbaar. En daarmee is hij prima geschikt voor mijn werk als nachtfotograaf.

Ik heb de ruisonderdrukking voor lange sluitertijd altijd standaard uit staan en ook in dit beeld. Daarom hierbij een tweetal 100% crops uit het beeld om te kijken naar de ruis bij ISO1600 bij 15” lange belichting. Hoewel de ruis wel degelijk aanwezig is, verstoort het niet het totaalbeeld en is hij ook in deze omstandigheden prima bruikbaar.

Kan een kleine camera wel goed scherpstellen?

Ik ben gewend aan twee dijken van camera’s met indrukwekkende autofocus maar tevens werk ik veel met manual focus, met name met landschappen of macro en natuurlijk in de nacht. Dat de a6000 met een prijs van nog geen 20% van mijn laatste aanwinst en een klein lensje niet de focus van mijn bakbeest bij kan houden is geen verrassing maar ook voor mij geen teleurstelling. Toch moet de focus het wel gewoon doen en ook daarin verrast de Sony mij absoluut. Met maar liefst 11fps schiet mijn kleine vriendinnetje sneller dan de schaduw van mijn 6x zo dure grote broer. Hierin is een spiegelloze camera gewoon in het voordeel, geen spiegel is geen bewegende onderdelen en daarmee staat de weg vrij voor een genadeloze mini-mitrailleur. En ook nog eens prima accuraat! Wel merk je dat in matige lichtomstandigheden hij het een stuk minder doet dan mijn spiegelreflexen, maar de diverse modussen van AF doen allen precies wat ze moeten doen.

En de manual focus? Dat is even zoeken want je hebt maar één ring aan het objectief. Ik was even bang hier het echte compact gevoel te gaan krijgen door met een knopje op de achterkant te moeten focussen. Maar nee, daar heeft Sony iets handigs voor bedacht: in manual focus modus fungeert de zoomring van het objectief ineens als scherpstelring. Kun je dan nog wel zoomen? Ja hoor, want op het objectief zit nog een schuif waarmee je dan kan zoomen. Weliswaar zoomt dat wat schokkerig en niet zo lekker als met de ring maar als je handmatig wilt scherpstellen heb je vaak je brandpuntsafstand al vooraf bepaald. Prima oplossing wat mij betreft!

Genoeg gebabbeld… weer aan de slag

... met waarvoor ze is bedoeld, lekker buiten kijken hoe ze presteert in het bos met mijn geliefde sfeerelementen: zonnestralen.

 

 

 

Eindoordeel

Tja, het moment van de waarheid. Wat zegt deze 20kg-zeulende-speigelreflex-verslaafde-natuurfotograaf over zijn kleine vriendinnetje? Ben ik om? Ja en nee. Ze gaat mijn vertrouwde spullen niet vervangen. Voor mij blijft een camera waarbij ik door dezelfde lens kijk als waar ook de foto wordt gemaakt èn waarbij ik ècht kijk en niet naar een LCD scherm toch verreweg het fijnste. Daarnaast is er ook bouwkwaliteitsverschil, mijn spiegelreflexen laat ik rondslingeren in het gras, objectieven en camera’s kunnen tegen (fikse) stootjes, door de grootte werken ze voor mij makkelijker en alles voelt steviger en stabieler aan. Maar dat heeft wel een prijs (om nog maar te zwijgen van je rug). De Sony a6000 is veel ieler, knopjes kleiner die met handschoenen redelijk onvindbaar zijn maar de resultaten zijn indrukwekkend! Ze presteert misschien niet zó goed beeldtechnisch gezien maar ik werk wel in extreme omstandigheden. Als je als camera + objectief van ver onder de 1000 euro met mij mee mag de nacht in met acceptabele ISO waarden tot 3200 dan laat je je toch wel van een waardige kant zien! Daarnaast past ze gewoon in een hoekje van de tas en geeft ze mij de mogelijkheid om als extra backup mee te gaan. En dat wil wat zeggen… want ik ben erg kritisch als het gaat om wie er mee mag in de tas! En als het schermpje nu alle kanten uit kon klappen en voorzien was touchscreen was hij voor mij helemaal af geweest!

Wat mij betreft heeft Sony met deze camera een geweldige ontwikkeling ingezet, mensen die niet willen zeulen met tientallen kilo’s of zoeken naar iets betaalbaars halen met deze camera’s een kleine maar tevens perfect alternatief in huis. Zeker als je ook zaken als wifi of NFC (voor mij niet echt van belang) gebruikt heb je een volwaardige camera. Kortom … nee, ik keer weer terug naar mijn eigen partners maar ik zal toch vaker vreemd blijven gaan met mijn nieuws vriendinnetje dan ik vooraf had ingeschat.

Deze review is eerder verschenen als blog bij CameraNU.nl, zie hier.

De specificaties...

Alle technische zaken van de camera kan iedereen zelf lezen maar de belangrijkste cijfertjes zijn zijn de 30,4Mp fullframe, ISO tot maar liefst 32.000 (uitbreidbaar tot 102.400), 7 fps, 4K filmen tot 30fps (full HD tot 60 fps), het nieuwe dual pixel RAW waarmee je achteraf micro aanpassingen aan je scherpstelling kan doen, de nieuwe Digic 6+ processor, 61 AF punten waarvan 41 crosstype en verder touchscreen, NFC, Wifi en GPS. Een hele mond vol aan cijfers en technische zaken. In hoeverre deze zaken voor jou van (of mij) van belang zijn is moeilijk te zeggen. Eerlijk is eerlijk, wat je nooit hebt gehad op je camera mis je ook niet... maar nieuwe features brengen wel nieuwe mogelijkheden. Deze review is niet gebaseerd op exacte grafieken of metingen, het zijn puur mijn ervaringen met deze camera.

Bediening

Het gevoel en de bediening lijken erg op mijn Canon 7D mark II wat ik erg prettig vind, twee body’s die nagenoeg gelijk aanvoelen en bediend worden, dan hoef je niet te zoeken of je te vergissen. Tot nu toe heb ik gewerkt met de Canon 5D Mark II samen met de 7D II en dan is er behoorlijk wat verschil in bediening want samenwerken niet makkelijker maakt. Nu is alles gelijk, van grootte oculair (handig voor je hoekzoeker) tot hoe de life-view en filmen aan toe, incl. zelfs de aan/uit schakelaar. Enige waaraan je snel beide camera's kunt onderscheiden is dat de 7D een flitser heeft...

Dag 1: meteen aan de slag met de boomkikkers

Meteen de eerste dag ben ik naar Drenthe getogen om vandaar door te reizen voor 4 dagen naar Schiermonnikoog. In deze dagen heb ik de 5D4 eens goed aan de tand gevoel en gekeken hoe hij presteert in mijn takken van de natuurfotografie: macro, landschap, nacht en dieren. Dus… koerier net de straat uit, snel accu erin… eeh… leeg… eeh… gelukkig nog voldoende accu’s van de andere camera’s… kijken of hij werkt en op weg. Met de camera nog maar nauwelijks in bezit ging de reis via Drenthe naar Schiermonnikoog. In Drenthe op bezoek gegaan bij een collega fotograaf om samen met hem op zoek te gaan naar boomkikkers. Door de lange rit was ik niet zo vroeg ter plaatse en was het inmiddels al behoorlijk warm en het licht al lekker hard. Sommige fotografen zeggen dat je niet kan fotograferen met hard licht maar ik vind dat een goed fotograaf overal mee kan omgaan. Natuurlijk kun je dan je toevlucht zoeken tot schaduw (of paraplu) maar juist het harde contrast trekt mij niet alleen… gaf mij ook de mogelijkheid om te zien hoe de camera daarmee omgaat.

Bewapend met de Canon EF 100mm f/2.8L Macro ben ik de piepkleine boomkikkertjes te lijf gegaan met de autofocus van de 5D4 testend. Na de 5D Mark II is het een verademing. Ik ben de 7D Mark II gewend en het is fantastisch een full frame camera in handen te hebben met dezelfde accurate en snelle autofocus. Het verschuiven van focuspunten levert een perfect scherp beeld op en ik liet al snel mijn Benro statief staan om heerlijk uit de hand te fotograferen. Bijna alle macro beelden op f/2.8 geschoten, juist om de accuraatheid van de AF te testen… en nagenoeg alles perfect scherp!

 

 

Dag 2 t/m 4: Aan de slag in de nacht op de donkerste plek van Nederland: Schiermonnikoog

Ik voel mij echt ‘natuurfotograaf’, geen wildlife, macro of landschap. Ik fotografeer natuur – liefst de sfeer en indruk - en als daar een macro, dier of landschapsbeeld bij hoort fotografeer ik dat. Als ambassadeur van de Nacht van de Nacht wil ik iedereen de echte sfeer van de nacht laten beleven, hoe het is als het ècht donker is. En waar beter kun je dat vastleggen dan op de donkerste plek van Nederland… Schiermonnikoog.

Nachtfotografie is gebaat bij hoge ISO. Raar misschien want je zou juist van statief een lage ISO verwachten. Toch krijg je met een hoge ISO de meeste sterren te zien en mijn doel was het hemellichaam met de meeste sterren… de melkweg. Met mijn 5D Mark II ging ik nooit hoger dan ISO1600 (enkele uitstapjes daargelaten), de 7D Mark II kan prima overweg met ISO 3200 of zelfs 6400 maar nog hoger te gaan met weinig noemenswaardige ruis is de droom voor iedere nachtfotograaf. De 5D Mark IV kan maar liefst tot ISO 32.000 maar dit weekend heb ik vooral op ISO 12.800 geschoten. Gewoon om te kijken hoe hij voor mij presteerde. Bewapend met de Samyang 14mm f/2.8 ben ik de diep donkere kwelders in getogen, wachtend tot de maan was ondergegaan na 24:00 en heb gefotografeerd met ISO 12.800, f/2.8 en 30” sluitertijd (deze keer mijn statief maar wel gebruikend).

Wat ruis betreft ben ik enorm onder de indruk. Ik zie minder ruis op 12.800 dan met mijn Mark II op 1600, kleuren worden perfect weergegeven en het is voor mij een koud kunstje zelfs de gaswolken van de melkweg mooi weer te geven.
Om de ruis goed in beeld te brengen heb ik de vuurtoren van Schiermonnikoog als onderwerp gekozen, altijd een leuk object omdat je met de juiste instellingen de stralen mooi weer kunt geven. Een sluitertijd van ca. 1” is ideaal maar in de donkere nacht betekent dat ofwel een zeer lichtsterke lens ofwel een erg hoge ISO. Normaal pak ik dan de Samyang maar sons wil je iets kunnen inzoomen. Daarom nu mijn Canon EF 16-35mm f/4.0L gebruikt en de ISO lekker opgehoogd
Onderstaande beeld is het volledige beeld waaruit ik 100% uitsnedes heb genomen met verschillende ISO waarden.

Ik ben oprecht verrast door de grote bruikbaarheid van ISO 12.800 moet bekennen dat ik helaas vergeten ben om ook 25.600 en 32.000 te testen. Maar dat komt nog wel een keer… voor nu en mij is dit al geweldig en geeft enorme mogelijkheden zoals de vuurtoren met de grote beer of een selfie met hoofdlampje (erg populair op het moment)

Eeuwige gepuzzel met het dynamisch bereik: zonsopkomsten

Landschapsfotografen weten dat dynamisch bereik, oftewel het potentieel aan licht/donker contrast wat de camera kan weergeven zonder dat donkere partijen zwart dichtlopen of witte partijen uitbijten, zeker bij zonsop- of ondergangen de grootste uitdagingen zijn. En uiteraard ben ik die aangegaan. Een fraai beeld van de zonsopkomst is waarbij je werkt met diffractie, de zon sneakt net ergens achter vandaan (in dit geval een klein duintje) en door gebruik te maken van een groot diafragmagetal gaat de zon ‘stralen’. Omdat je echter de zon vol in beeld hebt krijg je al snel een silhouet van de voorgrond of een zwaar uitgebeten zon. Dan zijn of grijsverloopfilters of HDR de meeste gebruikte toevluchtsoorden. Maar ik wilde nu juist eens weten wat de potentie was van de camera. Zonder lab testen of grafieken heb ik de proef op de som genomen. Onderstaand beeld is rechtstreeks uit de camera en vervolgens heb ik de donkere partijen fiks opgelicht en de lichte partijen donkerder gemaakt. Gewoon om eens te zien welk een potentie er nog in het beeld zat en hoe de ruis zou gaan versterken.

Wederom ben ik erg onder de indruk van de mogelijkheden. Uit één enkele belichting kan ik bijna een HDR achtig beeld creëren, zoveel informatie zit in de RAW file. Dit heeft heel veel potentie en maakt HDR of exposure blending een stuk minder noodzakelijk. Daarna heerlijk verder geschoten met de groothoek, deze keer wel in combinatie met mijn Benro filters, simpelweg omdat ik er zo graag mee werk en ook daarbij wil weten hoe camera en filters met elkaar overweg gaan.

Laatste tak van sport in de natuurfotografie: dieren

Schiermonnikoog staat bekend als vogeleiland dus dat zou wel goedkomen. Nu waren er door het warme weer helaas nog niet zoveel doortrekkers die het eiland onderweg naar het zuiden als rustplaats even aandoen. Het was even zoeken. Groot was dan ook mijn geluk toen op het strand een jonge zeehond bleek te liggen die van het warme zonnetje aan het genieten was. Rustig naderbij gekropen was de zeehond weliswaar nieuwsgierig maar niet bang. Aan het spoor op het strand te zien was hij prima mobiel maar bij mij verroerde hij zich niet, geeuwde luid, rolde in de zon en genoot van warmte en mijn aandacht. Samen met mijn geliefde grote-dieren-lens, de Canon EF 100-400mm f/4.5-5.6L II kroop ik met de 5D4 al tijgerend naderbij.

Wederom verbaast mij de snelle en acurate autofocus. Net als bij de 7D Mark II is de autofocus volledig instelbaar en kun je de AI servo helemaal naar je eigen hand zetten. Daarbij kun je tracking en focus op elkaar inregelen of gebruik maken van diverse voorkeursstanden voor de snelle continue focus. Ondanks beweging van de zeehond en wisselend licht werkten lens en camera perfect samen. Met 7fps ratelde hij dat het een lieve lust was en vervloekte ik mijzelf zachtjes voor het vele nabewerken later. Natuurlijk wilde ik ook tegenlicht uitproberen en ik mocht zowaar van positie veranderen. Wandelaars en zelfs een fietser maakt het voor mij mogelijk om een aantal andere opnames te maken waaronder een highkey.

Toen de zeehond mij nog niet zat was kon ik toch niet laten om nog de 16-35 erop te zetten en nog wat dichterbij te kruipen. Dit laatste beeld was voor mij het ultieme genot… zowel voor zeehond als voor mij.

En daarmee heb ik dit fantastische dier alleen gelaten en teruggekeerd naar de wal.

Veel heb ik nog niet kunnen testen zoals de dual pixel raw, het hele filmen, de GPS, wifi connectie of NFC. Maar een snelle test van de AF tijdens life view deed de verbazing weer torenhoog rijzen. Met je vinger tik je op het scherm waar hij scherp moet stellen en in een fractie van een seconde is hij scherp, een tikje ergens anders verlegt binnen eveneens een fractie van een seconde de scherpte. Indrukwekkend.

Als echte fotograaf heb ik vooral gefotografeerd, het testen van features puur om het testen is niet echt aan mij besteed. Ik moet er een doel mee hebben dan ga ik het testen. Maar van wat ik heb gezien en ervaren de laatste 4 dagen hebben mijn wachten meer dan beloond. Ik kan niet oordelen over of je moet upgraden vanaf de Mark III of zelfs een vergelijk maken met de 1D X maar voor mij is de 5D4 dé camera. Zoals de 5D2 dat 7 jaar geleden ook was!

Een weekje later: de Finse herfst met noorderlicht en beren!

Even later ondernamen mijn nieuwe maatje en ik voor maar liefst de 13e keer de overtocht naar Finland voor de herfstreis met cursisten. En ook daar heb ik heerlijk de nieuwe Canon 5D Mark IV verder kunnen uitproberen. Vooral veel gefotografeerd en geprobeerd, geen labtesten uitgevoerd of features bekeken maar vooral wennen en mee leren werken. Dat dit gelukt is getuige onderstaande beelden!