Wekelijks - ongelogen! - krijg ik mailtjes met de vraag 'hoe word ik natuurfotograaf?'. Mailtjes van studenten van diverse fotografie opleidingen, van middelbare scholieren die bezig zijn met een beroepen project, van basisschool leerlingen die heerlijk voor zich uit dromen en van mensen die het roer om willen gooien. En daarom, als mooie kerstgedachte, heb ik besloten om mijn geheimen prijs te geven en mijn tips openbaar te maken. Zie hier: de 12 talenten van de natuurfotograaf!
De 12 belangrijkste talenten
Om natuurfotograaf te kunnen worden moet je 1) kunnen fotograferen en 2) veel duur materiaal hebben. Dat is vaak wat ik hoor, wat men denkt. Natuurlijk weten wij wel beter, immers met een beetje plaatje schieten kom je er niet. Als natuurfotograaf moet je veel meer kunnen en kennen om van je vak een succes te kunnen maken en veel mensen vergeten dat. Daarom heb ik voor iedereen die zich aan het oriënteren is op dit romantische vak de 12 belangrijkste talenten eens op een rijtje gezet.
#1 de freubelaar
Je kunt alles kopen wat je hartje begeert maar dat is voor natuurfotograaf natuurlijk niet genoeg. Hoe meer je fotografeert, hoe specifieker de spullen die je wilt hebben. Lenzen zijn nog wel te koop, evenals camera's. Maar dé perfecte tas bestaat niet en als èchte natuurfotograaf gaat meteen na aankoop de schaar erin om na een middag knippen, rijgen, prutsen en naaien een volledige op maat gemaakte rugzak te hebben!
#2 de doorzetter
Nee, het lukt niet meteen. Als je niet van doorzetten houdt, zou ik niet verder lezen en een ander hobby gaan zoeken. Als je iets wil moet je doorzetten, vaak opnieuw gaan, frusti onverrichter zake huiswaarts keren om de volgende keer toch weer opnieuw te gaan. Denk maar aan de wijze woorden van Winston Churchill: "Succes is het vermogen om keer op keer te falen zonder daarbij je enthousiasme te verliezen." En zo 'faal' ik mij een weg naar de top
#3 de doe-het-zelver
Een ècht natuurfotograaf heeft natuurlijk een passend vervoersmiddel, geen klein autootje maar een terreinwagen die hem van hier naar Noordkaap brengt. En niet met teveel elektronica... dat kan alleen maar stuk. Maar mocht er iets stuk zijn dan moet je natuurlijk alles zelf kunnen maken want midden in de natuur komt geen wegenwacht je helpen...
#4 de EHBO'er
In de rimboe ben je helemaal op jezelf aangewezen. Het grote gevaar is als er iets gebeurt terwijl je midden in de uitgestrekte Taiga op pad bent voor de Nationale Geographic. Velen staan er niet bij stil maar als natuurfotograaf dien je volwaardig EHBO'er te zijn. Om te laten zien hoe ver je medische kennis dient te reiken hier een voorbeeld uit de praktijk:
#5 de werkvoorbereider
Iedere klus begint met een goede voorbereiding zoals kennis van natuur (heel belangrijk, wordt meestal voor het gemak vergeten maar zonder natuurkennis heb je geen idee wat je aan het doen bent of... wat je juist wilt fotograferen!), kennis van techniek, kennis van materiaal en kennis van weer. Zómaar op een middagje de natuur ingaan en dan denken dat je beelden schiet waar klanten om vechten is er niet bij.
#6 de 4 sterren kok
Een natuurfotograaf werkt niet van 9 tot 17, de gouden uurtjes zijn zelden op ARBO tijden en de mooie plekken bijna nooit per snelweg bereikbaar. Om op het goede moment op de goede plek te zijn ga je vaak hondsvroeg op pad, maak je lange voettochten, heb je uren lang van niets doen, wordt je wachten beloond met maar af en toe perfecte omstandigheden en maak je dagen die langer zijn dan menig ander beroep wist dat er uren in een dag zitten. Je zit niet thuis met een kopje koffie en een croissantje de krant te lezen en bent 's avonds niet voor de piepers thuus. En dus zul je voor jezelf moeten zorgen, in het veld, onder barre omstandigheden.
#7 de creatieveling
NXT LVL komt inmiddels misschien je strot uit maar als natuurfotograaf moet je wel vernieuwend blijven/zijn. Voor je het weet vraagt een willekeurige amateur aan je "wat is nou jouw handtekening aan die foto?". Vernieuwen is het devies, anders dan anderen, telkens een stap verder, de concurrentie voorblijven, je eigen 'trucjes' bedenken en dus vooral... creatief zijn. Dus beweeg, dynamiek', draai, helios', zwart/wit', double exposure, inverteer, spiegel en hups jezelf naar de top! Hier mijn creatieve uitvinding:
#8 de marketeer
"Om een succesvol fotograaf te zijn hoef je niet te kunnen fotograferen maar moet je marketing studeren" is één van mijn 'beroemde' uitspraken. Succes hebben door mooie plaatjes maken werkte in de vorige eeuw, in deze eeuw moet je jezelf verkopen. Jij moet klanten ervan doordringen dat jij goed bent, dus schreeuw het uit op social media, bazuin rond op Facebook hoe geweldig jouw leven is, doe op Instagram alsof je het zó druk hebt met al je opdrachten deel uitgebreid van ieder (klein?) succesje alsof je de Zilveren Camera gewonnen hebt!
#9 de materiaal kenner
Lenzen kopen is één ding maar weten hoe je ze moet gebruiken is wat anders. Een goed fotograaf grijpt blind naar alle knoppen, weet in iedere omstandigheid al bij voorbaat hoeveel stops hij over of onder moet belichten, kent alle minimale scherpstelafstanden uit zijn hoofd, en kan - als hij een beeld in zijn hoofd heeft - je vooraf al noemen waar hij gaat staan, bij welk licht, op welk tijdstip, met welke lens en welk diafragma. Kortom, de camera is een verlengstuk van de fotograaf.
#10 the International Award Winning Master Nature Photographer
Zonder deze titel tel je niet meer mee ... je moet een enorme staat van dienst hebben als het om internationale prijzen gaat in (liefst gerenommeerde) fotowedstrijden. Dus investeer je arm in wedstrijden, als je even googled zijn er gelukkig meer wedstrijden te vinden dan er fotografen zijn. Als je maar ergens op de wereld 'highly commended' bent is al voldoende, je mag zelfs met de eer strijken als je semi finalist bent, als je maar genoemd wordt. Dan is het goed promoten op je website en je kunt jezelf International Award Winning Master Nature Photographer noemen... net echt.
#11 de babbelkont
Fotograferen is al lang niet meer het belangrijkste. Als befaamd fotograaf trek je erop uit, ga je naar je fans, hou je lezingen en vertel je over je werk. Je moet mensen overtuigen dat jouw beelden goed zijn en daarvoor moet je naar ze toe. Dus fotograaf-on-tour, je eigen tournee met een avondvullend programma, zorg voor entertainment en maak naam.
Op zoek naar inspiratie? Kijk bijvoorbeeld eens naar mijn grote voorbeeld: Peter Lik.
#12 de passievolle genieter
Misschien ben je verbolgen over mijn tips en talenten, misschien vind je dat ik mijn vak niet serieus genoeg neem, maar neem van mij aan dat ik, naast alle lol, met ontzettend veel passie mijn vak beoefen. Voor alle haters, je moet niet alles té serieus nemen maar natuurlijk zitten er wel kernen van waarheid in. Het idee van een camera kopen, een paar workshops volgen, mooie foto's maken en daarmee in de wereld van de natuurfotografie te stappen is echt niet meer reëel. Er zijn in Nederland zó ontzettend veel - hele goede - natuurfotografen dat het niet makkelijk zal zijn om je hoofd er financieel mee boven water te houden. En je moet je ook afvragen of je dat ook wel wil. Want beroepsfotograaf betekent ook dat je opdrachten móet doen, ook als je ze niet leuk vindt. Het betekent ook dat veel tijd kwijt bent met acquisitie, leuren, administratie, financiën, offertes en vooral... leren omgaan met teleurstellingen. Het is een vak met een hele lange adem en maar weinig verdienen (een aantal zeer succesvolle natuurfotografen daargelaten).
Terwijl als hobbyist (ik zeg expres niet 'amateur') kunt je je volledig overgeven aan je passie zonder je te hoeven conformeren aan wie dan ook. Je hele ziel en zaligheid stoppen in je eigen projecten en alleen die beelden maken die jij wilt. En daarom is het belangrijkste talent die van de passievolle genieter, diegene die uit volle teugen de natuur in zich opneemt en zich laat onderdompelen in wat de natuur hem biedt. Amen.
Oh ja... als je je dan zorgen maakt over je financiën? Wordt dan net als ik geen ZZP'er maar ZMWV'er ... Zelfstandige Met Werkende Vrouw 😉
Ik wens je voor 2018:
Veel inspiratie, creativiteit, het beste weer en het mooiste licht!
Patrick van Gemert zegt
Leuk Johan! De beste wensen voor 2018 vanuit het mooie Zutphen!
Johan van der Wielen zegt
dank je wel!
Karin Timmerman zegt
Twaalf talenten en 1. Hoe hou ik me de concurrenten van het lijf. . Met veel plezier gelezen. Prettige feestdagen en een succesvol 2018 in goede gezondheid. Groeten Karin Timmerman
Johan van der Wielen zegt
haha, dank je wel!
Pim van der Maden zegt
passie met humor 🙂
Ook voor jou Fijne Feestdagen en alle goeds, gezondheid en liefde in het nieuwe jaar!
Johan van der Wielen zegt
Haha, ja ik neem mijn vak serieus maar wel met een dosis gezond plezier en lok. Dank je wel. Voor jou hetzelfde en tot ziens in April 😉
André Berends zegt
Geweldig geschreven Johan!!!
Grt uit het Emmense,
André Berends
Johan van der Wielen zegt
dank je wel!