• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Johan van der Wielen ~ Nature Photography

  • Nieuws
  • Galleries
    • Recent pictures
    • My adventures…
    • The Diversity of Dutch Nature
    • ~ Impressions ~
    • A Wadden Island
    • Norway ~ Land of Fjords
    • Finland ~ Land of the Taiga
  • Over Johan
    • Over Johan van der Wielen
    • Maak kennis met mijn maatjes
      Henk, Finn en Peter
      • Over Finn Snaterse
      • Over Henk Muijs
      • Over Peter le Fevre
    • Johan in de media
  • Awards, publicaties & opdrachten
    • Commercieel
    • Awards
    • film en montage
    • Natuurfotografie Magazine
    • Boeken
    • Overige publicaties
  • Blogs/vlogs
  • Tutorials, Making of & Reviews
    • Tutorials landschapsfotografie
    • Tutorials macrofotografie
    • Tutorials nachtfotografie
    • Vintage lenzen
    • Overige tutorials
    • Making of…
    • Materiaal & Reviews
    • Korte fototips
  • Workshops & reizen
    • Fotoreizen en waddenweekenden
    • Workshops
    • Maatwerk workshop
      natuurfotografie
    • Online fotobespreking
  • Presentaties / lezingen
  • Contact

Strijklicht: hoe en waarom gebruik je het?

25 oktober 2024

In de natuurfotografie zijn we dol op tegenlicht vanwege de mooie sfeer en diepe contrasten Meelicht is makkelijk maar vermijden we liever omdat het zo vlak is en weinig sfeervol. Over zijlicht wordt weinig  gerept maar over strijklicht zijn we het minste zeker. Wat wordt hier nou precies mee bedoeld? En waarom zou je er speciaal naar op zoek gaan?

Op de voorgrond strijkt het zonlicht over de ribbels op het strand en Laten patronen zien van schaduw en licht.

Strijklicht is eigenlijk geen lichtsoort

Veelal wordt strijklicht genoemd als lichtsoort naast tegenlicht er meelicht. Toch klopt dat eigenlijk niet omdat strijklicht niets te maken heeft met de lichtrichting ten opzichte van jou als fotograaf. Strijklicht kun je eigenlijk bij iedere lichtrichting hebben, zowel bij meelicht als tegenlicht of zelfs zijlicht.

Tijdens opkomende zon strekt het licht bijna vlak over het strand en verlicht daarmee de kleine opstaande randjes. Deze worden extra geaccentueerd terwijl de dieper gelegen delen in de schaduw liggen.

Strijklicht betekent dat de lichtstralen bijna parallel aan het oppervlak lopen. Onafhankelijk waar het licht vandaan komt moet het licht dus parallel aan je te fotograferen onderwerp zijn. Wat er dan gebeurt is dat structuren mooi naar voren komen om dat er schaduwpartijen ontstaan tussen de structuren van het oppervlak.

Zeesla is aangespoeld op het wad en met de macrolens maak ik een detail van de structuren van deze onderwaterplant.
Met een flitser flits ik nu van rechtsboven terwijl ik het flitslicht parallel aan het oppervlak laat gaan en dus heel laag heb staan. Wat nu opvalt is dat de hoger gelegen delen van de zeesla worden opgelicht terwijl in de lager gelegen delen de schaduw valt. Door het creëren van strijklicht met de flitser komen patronen en structuren veel beter uit.

Alles te maken met richting oppervlak

In principe kun je strijklicht krijgen met alle lichtrichtingen of zelfs hoogte van het licht en je kunt het ook zelf creëren met behulp van een zaklamp of een flitser. Je gebruikt het voor het extra accentueren van structuren maar ook van bijvoorbeeld kleine details in het oppervlak van je onderwerp.

Door het flitslicht van links te laten komen zie je strijklicht op de hoed van deze stinkzwam komen waardoor de structuur mooi zichtbaar wordt.

Strijklicht bij landschap

Bij landschapsfotografie komt het strijklicht uiteraard van het licht van de zon of zelfs de maan en is volledig afhankelijk van de hoogte van de zon of maan ten opzichte van het landschap. Niet voor niets zijn mensen zo dol op het fotograferen bij lage zonnestand omdat je dan naast het strijklicht ook nog eens een warme lichtkleur hebt.

Zonlicht komt van linksachter en heeft een bijna roze kleur. In de voorgrond zie je diverse rotsen opgelicht worden in roze terwijl er ook delen blauw zijn van de schaduw. Dit is het effect van strijklicht over het oppervlak.
n alle fasen tussen volle maan en nieuwe maan zie je maar een deel van de maan wat betekent dat de maan maar deels door de zon belicht wordt. Door de bijna halfvolle maan komt het zonlicht van rechts. Aan de rechterkant van de maan zie je gewoon een vlak oppervlak maar omdat de maan een bol is zie je dat aan de voorkant van de maan het zonlicht over het oppervlak strijkt waardoor op de overgang tussen schaduw en lichtzijde nu ineens alle kraters van de maan mooi zichtbaar worden.
In feite is het atmosferisch perspectief bij dit tegenlicht op de duinen van Schiermonnikoog ook het effect van strijklicht omdat het zonlicht nog heel laag staat en je hier elke keer tegen de schaduwpartijen van iedere duinrand kijkt.
Het zonlicht komt van rechts en belicht dit kleine plukje zeekraal. Het water kabbelt en het zonlicht strijkt als het ware over het wateroppervlak waardoor je in de rimpelingen schaduw- en lichtpartijen krijgt door het strijklicht.

Posted Under: all, Tutorials & reviews, Tutorials landschapsfotografie, Tutorials macrofotografie

Andere tutorials landschapsfotografie

Wat is diffractie? En hoe maak je een zonnester?

Een zonnester is iets met een stralende zon, stralen die komen door je instellingen en niet van de zon zelf. Dat heeft te maken met diffractie.. hoe werkt het en hoe je de mooiste zonnesterren maken?

Wat is een regenboog en hoe kun je die het beste fotograferen?

Een regenboog ontstaat wanneer het regent èn de zon schijnt. Maar wat is het voor fenomeen en hoe kun je hem het best fotograferen?

Zonsop- of -ondergang met strakblauwe hemel… wat nu?

Hierbij 4 tips over fotograferen in deze ‘saaie’ omstandigheden. Je kunt dan wel niet onder iedere omstandigheid iedere foto maken, maar je kunt wel altijd een mooie foto maken als je maar weet wat de mogelijkheden zijn

Focus Stacking
bij landschapsfotografie

Soms is het niet mogelijk om met een groot diafragmagetal de scherptediepte groot genoeg te krijgen. Dan is er een methode om met meerdere foto’s het totaalbeeld volledig scherp te krijgen,

Alle tutorials landschapsfotografie

Andere tutorials macrofotografie

Strijklicht: hoe en waarom gebruik je het?

Naast tegenlicht en meelicht heb je ook strijklicht. Maar wat wordt hier nou precies mee bedoeld en wat zijn de speciale mogelijkheden hiervan? Duik mee in de In de wereld van structuren en oppervlaktes.

Korte fototip #21: de schoonheid van de plaag

Wat moet je doen als je tuin overspoeld wordt door slakken? Als je aardbeienplanten worden opgevroten? Iedere avond op zoek en overdag fotograferen!

Wat is het beste diafragma voor macrofotografie?

Ik neem je mee in de theorie van scherptediepte en laat het effect van het diafragma zijn op verschillende werkafstanden. Wat is dan het bete diafragma?

Paddenstoelen fotografie
spelen met lampjes

Herfst, de tijd van kleurende bladeren en paddenstoelen. Met een simpel lampje kun je ineens heel spannende foto’s maken!

Alle tutorials macrofotografie

© 2025 · Johan van der Wielen ~ Nature Photography