Veel fotografen zijn dol op contrasten, schaduwpartijen of tegenlicht; spel van licht en donker. Toch kunnen de soms erg harde schaduwen ook afleiden. Zeker in de macrofotografie wordt vaak gewerkt in egale lichtomstandigheden zodat je een bepaalde zachtheid in je beeld kunt creëren. Een bewolkte dag geeft intense verzadigde kleuren zonder heftig lichtspel maar wanneer de zon toch schijnt kun je ook werken in de schaduw. Wanneer die schaduw er niet is… kun je hem ook gemakkelijk zelf maken met een witte paraplu.
Paraplu? ParaSOL
Paraplu’s (eigenlijk verkeerd verwoord… plu komt van het Franse woord pluie, regen. Een paraplu is dus letterlijk ’tegen de regen’. Een parasol zou hier beter zijn) worden in de studio veel gebruikt om het flitslicht te verspreiden of te verzachten. Voor het laatste worden witte paraplu’s gebruikt zodat het licht diffuser wordt en meer egaal, de kleur wit zorgt ervoor dat het flitslicht wat door de paraplu heen schijnt kleurneutraal is. In het veld hebben we ook een hele grote sterke lamp, de zon. Door een witte paraplu voor de zon te houden komt er nog wel licht door het witte doek op het onderwerp maar is het licht zacht diffuus en egaal. Hierdoor heb je geen harde schaduwen meer of last van te groot licht / donker contrast, vooral bij macro wordt hier veel gebruikt van gemaakt.
Volledige schaduw
Met behulp van je witte paraplu kun je je hele foto (dus alle elementen uit de compositie) in de schaduw zetten, zowel onderwerp als achtergrond. Daarmee heb je op alle elementen zacht, egaal en diffuus licht. Natuurlijk heb je nu wel ineens minder licht, immers je werkt in de schaduw. Toch zul je dit vooral doen met hard zonlicht waardoor er uiteindelijk voldoende licht door de paraplu zal schijnen voor een foto. Omdat je nu werkt met een relatief klein dynamisch bereik (weinig licht/donker contrast) kun je ook meteen gaan spelen met de belichting, door de foto relatief iets over te belichten creëer je een hele serene zachte sfeer.
Gedeeltelijke schaduw
Je kunt de paraplu ook gebruiken om gedeeltelijke schaduw te werpen. Er wordt veel gewerkt met een onderwerp in het licht en donkere omgeving maar het omgekeerde biedt heel eigen mogelijkheden. Zeker wanneer het onderwerp zelf wat donker is kun je door spelen met je belichting en schaduwspel surreële belichtingen creëren. Zoals je de belichting tussen voorgrond en achtergrond aan kunt passen met een flits wanneer de voorgrond wat te donker is, kun je de omgeving juist oplichten door je onderwerp in de schaduw te zetten.
Hieronder een voorbeeld met ‘mijn’ kievitsbloem.
Hoe je paraplu te bevestigen?
Een witte paraplu kost niet zoveel, onder de 20 euro heb je al een prima paraplu waar je veel plezier mee gaat beleven. Echte fotografie paraplu’s hebben het voordeel dat ze ook echt wit zijn en geen kleurzweem geven. Ze zijn aan de onderkant voorzien van alleen een metalen steel, dit is speciaal voor de studio waar ze in swivels – studiobeugels – gestoken kunnen worden. Ook dergelijke swivels zijn niet echt duur en maken het leven zeer aangenaam. Koop je namelijk een swivel met het goede schroefdraad aan de onderkant (3/8″) dan kun je deze op een statiefplaat bevestigen en zo je eigen fotostatief gebruiken als flitsstatief. Dat heeft als voordeel dat je niet extra statieven mee moet nemen maar ook zijn fotostatieven vaak in het veld veel handiger en stabieler dan de studio statieven.
Vanaf nu alles met witte paraplu?
Nee, net als met alle technieken is er geen techniek die je altijd moet gebruiken. Soms is het juist mooi om met tegenlicht, harde schaduwen of lichtspel te werken. Dan moet je hem niet gebruiken. Wanneer echter het licht harder wordt, de zon hoger komt te staan en veel fotografen naar huis gaan ‘omdat het mooie licht weg is’, pak jij je paraplu en ga je met hele andere techniek verder voor andere beelden. Dus niet standaard altijd gaan gebruiken… maar vanaf nu wel altijd meenemen!
Joseph Cotemans zegt
Witte flitsparaplu’s bestaan in verschillende afmetingen. Welke gebruik jij? Een niet al te grote met een diameter van een 85-tal cm lijkt mij het best. Maar bij gebrek aan ervaring ben ik hier niet zeker van. Heb jij een tip welke mee te nemen?
Johan van der Wielen zegt
Dankjewel voor je reactie en deze afmeting heb ik inderdaad ook