• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Johan van der Wielen ~ Nature Photography

  • Nieuws
  • Galleries
    • Recent pictures
    • My adventures…
    • The Diversity of Dutch Nature
    • ~ Impressions ~
    • A Wadden Island
    • Norway ~ Land of Fjords
    • Finland ~ Land of the Taiga
  • Over Johan
    • Over Johan van der Wielen
    • Awards
    • Maak kennis met mijn maatjes
      Henk, Finn en Peter
      • Over Henk Muijs
      • Over Peter le Fevre
        • Over Finn Snaterse
    • Johan in de media
  • blogs/vlogs
  • Tutorials & Reviews
    • Tutorials landschapsfotografie
    • Tutorials macrofotografie
    • Tutorials nachtfotografie
    • Tutorials camera techniek
    • Overige tutorials
    • Materiaal & Reviews
  • workshops & reizen
    • Fotoreizen en waddenweekenden
    • Workshops
    • Online fotobespreking
  • Commercieel
    • Presentaties
    • Maatwerk workshop
      natuurfotografie
  • Presentaties
  • contact

De witte paraplu:
onmisbaar bij macro

15 juli 2019

Veel fotografen zijn dol op contrasten, schaduwpartijen of tegenlicht; spel van licht en donker. Toch kunnen de soms erg harde schaduwen ook afleiden. Zeker in de macrofotografie wordt vaak gewerkt in egale lichtomstandigheden zodat je een bepaalde zachtheid in je beeld kunt creëren. Een bewolkte dag geeft intense verzadigde kleuren zonder heftig lichtspel maar wanneer de zon toch schijnt kun je ook werken in de schaduw. Wanneer die schaduw er niet is… kun je hem ook gemakkelijk zelf maken met een witte paraplu.

https://www.youtube.com/watch?v=JEAREIYA0y0

Paraplu? ParaSOL

Paraplu’s (eigenlijk verkeerd verwoord… plu komt van het Franse woord pluie, regen. Een paraplu is dus letterlijk ’tegen de regen’. Een parasol zou hier beter zijn) worden in de studio veel gebruikt om het flitslicht te verspreiden of te verzachten. Voor het laatste worden witte paraplu’s gebruikt zodat het licht diffuser wordt en meer egaal, de kleur wit zorgt ervoor dat het flitslicht wat door de paraplu heen schijnt kleurneutraal is. In het veld hebben we ook een hele grote sterke lamp, de zon. Door een witte paraplu voor de zon te houden komt er nog wel licht door het witte doek op het onderwerp maar is het licht zacht diffuus en egaal. Hierdoor heb je geen harde schaduwen meer of last van te groot licht / donker contrast, vooral bij macro wordt hier veel gebruikt van gemaakt.

Witte paraplu in het veld geplaatst op een gewoon statief om de zon tegen te houden.
Witte paraplu in het veld geplaatst op een gewoon statief om de zon tegen te houden.

Volledige schaduw

Met behulp van je witte paraplu kun je je hele foto (dus alle elementen uit de compositie) in de schaduw zetten, zowel onderwerp als achtergrond. Daarmee heb je op alle elementen zacht, egaal en diffuus licht. Natuurlijk heb je nu wel ineens minder licht, immers je werkt in de schaduw. Toch zul je dit vooral doen met hard zonlicht waardoor er uiteindelijk voldoende licht door de paraplu zal schijnen voor een foto. Omdat je nu werkt met een relatief klein dynamisch bereik (weinig licht/donker contrast) kun je ook meteen gaan spelen met de belichting, door de foto relatief iets over te belichten creëer je een hele serene zachte sfeer.

Lenteklokje. Zelfde foto (ISO100, f/2.8) met (rechts, 1/80) en zonder (links, 1/400) paraplu gefotografeerd. De rechter foto heeft veel egaler en zachter licht door de schaduw.
Lenteklokje. Zelfde foto (ISO100, f/2.8) met (rechts, 1/80) en zonder (links, 1/400) paraplu gefotografeerd. De rechter foto heeft veel egaler en zachter licht door de schaduw.
Achter de schermen van het lenteklokje in de tuin.
Achter de schermen van het lenteklokje in de tuin.
Zelfde verschilfoto (ISO100, f/3.5) maar nu met tulpen. Links zonder paraplu (1/1000) en rechts met paraplu (1/125) om het harde zonlicht tegen te houden.
Zelfde verschilfoto (ISO100, f/3.5) maar nu met tulpen. Links zonder paraplu (1/1000) en rechts met paraplu (1/125) om het harde zonlicht tegen te houden.

Gedeeltelijke schaduw

Je kunt de paraplu ook gebruiken om gedeeltelijke schaduw te werpen. Er wordt veel gewerkt met een onderwerp in het licht en donkere omgeving maar het omgekeerde biedt heel eigen mogelijkheden. Zeker wanneer het onderwerp zelf wat donker is kun je door spelen met je belichting en schaduwspel surreële belichtingen creëren. Zoals je de belichting tussen voorgrond en achtergrond aan kunt passen met een flits wanneer de voorgrond wat te donker is, kun je de omgeving juist oplichten door je onderwerp in de schaduw te zetten.

Hieronder een voorbeeld met ‘mijn’ kievitsbloem.

Kievitsbloem in hard zonlicht. Je ziet duidelijke schaduwwerking in zowel de bloem als de omgeving. Voor de sfeer is de belichting iets aan de donkere kant gehouden.
Zelfde setting alleen nu de belichting aangepast om een lichter en serenere omgeving te krijgen. De donkere bloem is nu echter overbelicht.
Met een witte paraplu heb ik alleen schaduw geworpen op de kievitsbloem, niet op de omgeving.
De bloem zit nu precies in de schaduw.
Het is even puzzelen met de paraplu, door een juiste plaatsing valt de schaduw precies alleen over de bloem.
Zelfde foto alleen zit nu de kievitsbloem precies in de schaduw. De bloem lijkt nu wat donker maar deze setting biedt mogelijkheden om wat creatiever te belichten.
Het eindresultaat: iets overbelicht t.o.v. de vorige foto en een wat koelere witbalans gebruikt. De omgeving is nu licht en sereen (staat nog steeds in de volle zon) terwijl de kievitsbloem mooi egaal belicht is zonder harde schaduwen.
Het eindresultaat: iets overbelicht t.o.v. de vorige foto en een wat koelere witbalans gebruikt. De omgeving is nu licht en sereen (staat nog steeds in de volle zon) terwijl de kievitsbloem mooi egaal belicht is zonder harde schaduwen.

Hoe je paraplu te bevestigen?

Een witte paraplu kost niet zoveel, onder de 20 euro heb je al een prima paraplu waar je veel plezier mee gaat beleven. Echte fotografie paraplu’s hebben het voordeel dat ze ook echt wit zijn en geen kleurzweem geven. Ze zijn aan de onderkant voorzien van alleen een metalen steel, dit is speciaal voor de studio waar ze in swivels – studiobeugels – gestoken kunnen worden. Ook dergelijke swivels zijn niet echt duur en maken het leven zeer aangenaam. Koop je namelijk een swivel met het goede schroefdraad aan de onderkant (3/8″) dan kun je deze op een statiefplaat bevestigen en zo je eigen fotostatief gebruiken als flitsstatief. Dat heeft als voordeel dat je niet extra statieven mee moet nemen maar ook zijn fotostatieven vaak in het veld veel handiger en stabieler dan de studio statieven.

Een swivel op een statiefplaat, met een gat voor de paraplu en een draaipunt om je paraplu te richten. Zelfs je flitser kan er nog op.
Een swivel op een statiefplaat, met een gat voor de paraplu en een draaipunt om je paraplu te richten. Zelfs je flitser kan er nog op.

Vanaf nu alles met witte paraplu?

Nee, net als met alle technieken is er geen techniek die je altijd moet gebruiken. Soms is het juist mooi om met tegenlicht, harde schaduwen of lichtspel te werken. Dan moet je hem niet gebruiken. Wanneer echter het licht harder wordt, de zon hoger komt te staan en veel fotografen naar huis gaan ‘omdat het mooie licht weg is’, pak jij je paraplu en ga je met hele andere techniek verder voor andere beelden. Dus niet standaard altijd gaan gebruiken… maar vanaf nu wel altijd meenemen!

Zelfs in de herfst met zachter licht en zelfs in het bos... kan hij nog van pas komen!
Zelfs in de herfst met zachter licht en zelfs in het bos… kan hij nog van pas komen!

Posted Under: Tutorials macrofotografie

Andere tutorials macrofotografie

Flitsen en de invloed
van de belichtingsdriehoek

Flitsen is geeft een extra dimensie aan natuurfotografie maar de invloed van flitslicht op de belichtingsdriehoek zorgt nog wel eens voor verwarring. Hierbij alles uitgelegd!

Maak eens een macro-landschap
de tussenvorm tussen detail en overzicht

Macro met je groothoeklens? Dat is een detail-in-landshap, een heel andere manier van fotograferen dan de standaard macro- of landschapsfoto. Probeer maar eens uit!

De 12 tips voor
flitsen in de natuur

Flitsen wordt steeds populairder in de natuurfotografie. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat het kan. Daarom hier een beknopte lijst met flits-tips.

Macro zonder macrolens
deel 1: groothoek & tele

Bij macro denk je snel aan de macrolens maar wist je dat je met een groothoek- en telelens ook hele mooie dingen kunt doen?

Alle tutorials macrofotografie

Lees Interacties

Reacties

  1. Joseph Cotemans zegt

    20 mei 2021 om 10:28

    Witte flitsparaplu’s bestaan in verschillende afmetingen. Welke gebruik jij? Een niet al te grote met een diameter van een 85-tal cm lijkt mij het best. Maar bij gebrek aan ervaring ben ik hier niet zeker van. Heb jij een tip welke mee te nemen?

    Beantwoorden
    • Johan van der Wielen zegt

      20 mei 2021 om 11:25

      Dankjewel voor je reactie en deze afmeting heb ik inderdaad ook

      Beantwoorden

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 · Johan van der Wielen ~ Nature Photography