• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Johan van der Wielen ~ Nature Photography

  • Nieuws
  • Galleries
    • Recent pictures
    • My adventures…
    • The Diversity of Dutch Nature
    • ~ Impressions ~
    • A Wadden Island
    • Norway ~ Land of Fjords
    • Finland ~ Land of the Taiga
  • Over Johan
    • Over Johan van der Wielen
    • Maak kennis met mijn maatjes
      Henk, Finn en Peter
      • Over Finn Snaterse
      • Over Henk Muijs
      • Over Peter le Fevre
    • Johan in de media
  • Awards, publicaties & opdrachten
    • Commercieel
    • Awards
    • film en montage
    • Natuurfotografie Magazine
    • Boeken
    • Overige publicaties
  • Blogs/vlogs
  • Tutorials, Making of & Reviews
    • Tutorials landschapsfotografie
    • Tutorials macrofotografie
    • Tutorials nachtfotografie
    • Overige tutorials
    • Making of…
    • Materiaal & Reviews
    • Korte fototips
  • Workshops & reizen
    • Fotoreizen en waddenweekenden
    • Workshops
    • Maatwerk workshop
      natuurfotografie
    • Online fotobespreking
  • Presentaties / lezingen
  • Contact

Reflecties in nat zand (met video)

21 februari 2025

Bijna iedere natuurfotograaf is dol op reflecties. Ik ben geen uitzondering. Bij reflecties denken we vooral aan gladde wateroppervlakten bij windstil weer. Prachtige wolkenmassa’s die verdubbelen en twee werelden laten zien in het water. Toch is dat niet het enige wat spiegelt. Zelf ben ik niet alleen dol op de Waddeneilanden maar vooral ook op het natte zand, want dat heeft een hele speciale spiegeling. En dus sta ik bij zonsopkomst aan het wad op Ameland.

https://youtu.be/xFfzeppEv8w
De zon komt op en kleurt de wolken oranje / roze aan. Met een sluitertijd van 8,0sec. zie je de beging en dynamiek van de wolken zonder dat de lucht té uitgeveegd is. De kleuren van de wolken en de lucht spiegelt in het natte zand van het wad op Ameland.

Nat zand bij eb

Het mooiste is het zand als het eb is. Let op: eb is niet laag water maar het moment dat het water zich terugtrekt. Eb is een getijde, laag water het moment dat het water op zijn laagste is. Wanneer het eb is, trekt het water zich langzaam terug en laat het nat zand achter. Hoe langer je wacht, hoe meer het water in het zand trekt en hoe minder mooi de reflecties zijn. Daarom let ik altijd op wanneer het hoog water is geweest en ga dan achter het water aan. Hoe ‘verser’ het natte zand, hoe mooier de reflecties.

Deze foto is al wat ouder en gemaakt op het strand van Schiermonnikoog. Je ziet het natte zand perfect spiegelen terwijl de eerste ribbels boven het dunne laagje water uitkomen.

Reflectie van kleur en licht

Het mooie van nat zand is dat het niet zozeer de structuur van wolken reflecteert maar vooral de kleur en het licht. De structuur van het zand, en alle elementen in het zand zoals schelpen of een brok steen, blijven behouden. De lucht wordt op een heel natuurlijke wijze verweven met de ondergrond.

Het lijkt net of het zand en structuren naadloos overgaan in een reflectie terwijl er toch nog structuren zichtbaar blijven. Je ziet in het zand de lucht en wolken … en toch ook weer niet.

2 stops grijsverloop filter

Wanneer je te maken hebt met reflecties, heb je altijd een verschil tussen licht en voorgrond. Het gereflecteerde licht, ook al is de spiegeling nog zo perfect, is door verstrooiing op het oppervlak, altijd donkerder dan de lucht zelf. Ik werk daarom altijd met een grijsverloop filter en mijn ‘moeder aller filters’ is de 2 stops hard-gradiënt (ook wel 0,6ND-grad genoemd). Het kan zijn dat nu de lucht net iets té donker wordt maar dat is makkelijker in de nabewerking op te lichten dan een overbelichtte lucht te corrigeren.

Vergelijk dit beeld eens met het eerste beeld. Hier heb ik mijn filter niet gebruikt en je ziet meteen de zeer donkere voorgrond ten opzichte van de relatief lichte lucht.
Het mooie van werken vanaf statief is dat je, als je eenmaal je compositie hebt, naar hartenlust kunt experimenteren filters, belichting, etc.

De juiste sluitertijd

Als je eenmaal je statief hebt opgesteld, diafragma hebt gekozen voor de juiste scherptediepte is het een mooi moment om te gaan spelen met de sluitertijd. Wolken drijven langs en die dynamiek kan een extra laag toevoegen aan je beeld. Let wel, het is niet per se zo dat een lange sluitertijd het mooiste resultaat oplevert. Ik maak daarom altijd een sluitertijd trapje, begint bij té snel en eindigend bij té lang. Dan kan ik later in de nabewerking kijken welke sluitertijd voor mij de mooiste dynamiek oplevert zonder dat het teveel uitgeveegd is.

Eerste beeld, 1/4 sec. Je ziet nog duidelijk de structuren in de lucht.
Een iets langere sluitertijd (gebruik van o.a. een 4 stops grijsfilter, of ND16) van 6sec. Het effect is afhankelijk van de snelheid van de wolken maar je ziet nu duidelijk de dynamiek van de wind.
Extreem lange sluitertijd van 2 minuten door o.a. gebruik van een 8 stops grijsfilter (ND256). De lucht en wolken zijn nu enorm uitgeveegd en ook de kleuren lopen in elkaar over. Ook in de reflectie van het natte zand is minder van de kleur en structuur te zien.

Hierboven zijn drie beelden uit een hele serie van verschillende sluiertijden. Natuurlijk is de uiteindelijke keuze smaak gebonden maar zelf vind ik de extreem lange sluitertijden niet mooi. De lucht wordt nu heel structuurloos en past voor mij niet meer bij het detail in de voorgrond. Het zijn voor mij nu twee losse foto’s geworden in plaats van één geheel. Toch hou ik wel van de dynamiek en mijn keuze zou die van 6 seconden zijn, dat heeft voor mij een mooie combinatie van dynamiek en toch nog genoeg structuur en kleur. Ook de reflectie in het natte zand komt hier nog mooi uit. Maar zoals gezegd, alles is smaak. Dus maak, net als ik, altijd een trapje met sluitertijden, zodat je achteraf wat te kiezen hebt.

Veel succes,

Johan

Posted Under: all, Tutorials & reviews, Tutorials landschapsfotografie

Andere tutorials landschapsfotografie

Dynamiek en beweging? Lange
sluitertijden! (TV Gelderland)

Voor TV Gelderland ga ik op zoek naar een ‘stroomversnelling’ in de Leuvenemse beek. Hoe krijg je een dynamisch beeld met lange sluitertijden?

Lichtinval van achteren bij filtergebruik

Ik sta tijdens een workshop voor het eerst bij de Zeelandbrug. Bij onbewolkt weer gaat hij aan de slag met lange sluitertijden. Kijk echter enorm uit voor lichtinval van achteren!

Wat is een regenboog en hoe kun je die het beste fotograferen?

Een regenboog ontstaat wanneer het regent èn de zon schijnt. Maar wat is het voor fenomeen en hoe kun je hem het best fotograferen?

Hoe werkt de Polarisatiefilter?
(TV Gelderland)

Voor TV Gelderland ging ik op de Veluwe aan de slag met de polarisatiefillter, van de droge woestijn tot in de natte vennen. Hoe werkt deze filter?

Alle tutorials landschapsfotografie

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2025 · Johan van der Wielen ~ Nature Photography