De grootste valkuil van macrofotografen is een enorme focus op het onderwerp. Maar ja daar ligt niet jouw creativiteit. Het is de omgeving en de achtergrond waarmee je sfeer kunt scheppen. Maar wat is nou een mooie achtergrond en hoe creëer je deze? Het heeft zeker te maken met scherpte diepte maar niet alleen. Het heeft ook te maken met de afstand tussen onderwerp en achtergrond. In deze tutorial neem ik je mee in de mogelijkheden.
Video tutorial
Omdat het allemaal weer wat veel informatie is heb ik de camera weer meegenomen naar Schiermonnikoog en leg ik het allemaal nog eens uitgebreid uit tussen de orchideeën. Ik maak even een resumé van de invloedsfactoren op de scherptediepte (diafragma, voorwerps- en brandpuntsafstand) en verder laat ik je zien hoe de verhouding werkt van scherptediepte t.o.v. de afstand tot je achtergrond. Want daar gaat het om. Zie hier:
Scherptediepte en ‘acceptabel scherp’
Ik ga niet opnieuw een resumé maken van de invloed factoren op scherptediepte, dat heb ik uitgebreid gedaan in mijn tutorial “Wat is het beste diafragma voor macrofotografie?” Daar kun je lezen over de invloeden van diafragma, voorwerps- en brandpuntsafstand op de scherptediepte.
Maar er is nog één ding aan de scherptediepte die ik niet zo uitgebreid heb uiteengezet en dat is de definitie van ‘scherptediepte’. Het is namelijk niet zo dat alles binnen het scherptedieptegebied ‘gestoken scherp’ is. Scherptediepte is namelijk gedefinieerd als het gebied waarbinnen alles ‘acceptabel’ scherp is. Dat betekent dat aan het eind van het scherptedieptegebied, elementen die zich daar bevinden nog net acceptabel scherp zijn. Alles wat zich buiten het scherptedieptegebied bevindt, is dus niet meer acceptabel scherp, maar dat wil niet zeggen dat het meteen volledig onscherp is. En het is dit tussengebied waar je mee moet werken als het gaat om een mooie achtergrond.
Wat is een mooie achtergrond?
Voor ik kan vertellen hoe je een mooie achtergrond bij je macro of detailfoto kunt krijgen zullen we eerst moeten nadenken wat er wordt verstaan onder een mooie achtergrond. Immers dat zal van persoon tot persoon verschillen. Ik ga je dus ook niet vertellen wat mooi is maar kan je slechts meenemen in wat ik zelf ambieer in mijn macro of detailfoto’s. Zo kun je ervoor kiezen om een achtergrond volledig klinisch vlak te hebben, met andere woorden volledig onscherp en een egale kleur. Het is niet mijn persoonlijke voorkeur maar het kan natuurlijk.
Laat wat gebeuren in de achtergrond
Zelf hou ik ervan dat er nog van alles gebeurt in de achtergrond. De achtergrond kun je gebruiken om bijvoorbeeld elementen te plaatsen die weliswaar herkenbaar zijn maar niet meedoen als onderwerp. Op die manier kunnen er onderwerpen in zijn natuurlijke omgeving plaatsen en zorgt de achtergrond voor een spannende omlijsting. In een vorige tutorial ben ik al begonnen met quotes van mijzelf te zetten en daar ik geen negatieve reacties heb gekregen waar ik het om er nog eentje op te schrijven:
“Een onderwerp is al mooi van zichzelf, daar zit niet jouw verdienste als fotograaf. De creativiteit en mogelijkheden van de fotograaf zitten in wat je met het onderwerp doet: de omgeving en achtergrond.”
Zelf hou ik daarom meer van dit soort achtergronden:
Zorg voor afstand tussen onderwerp en achtergrond
Of je nou een klinisch vlakke achtergrond ambieert of dat je het juist leuk vindt dat er nog van alles in de achtergrond gebeurt, alles hangt samen met de afstand tussen je onderwerp en de achtergrond. Als je beseft dat meteen achter het onderwerp de achtergrond elementen weliswaar niet meer in het scherptedieptegebied vallen maar ook niet meer acceptabel scherp zijn, dan kun je je voorstellen dat dat eerste stukje achter het scherptedieptegebied eigenlijk een gebied is waarin je leegte wil. Het eerste stuk achter het scherptedieptegebied is onacceptabel scherp, of beter gezegd: irritant onscherp. In dat gebied is alles net niet scherp maar ook niet onscherp genoeg. Het irriteert en doet duidelijk onscherp aan. Daarom wil je dus in het eerste stuk achter je onderwerp wil je dus eigenlijk geen elementen. Zorg dus altijd voor afstand tussen je onderwerp en je achtergrond.
Verhouding tussen scherptediepte en afstand tot achtergrond
Hoe groot dat stuk leegte achter je onderwerp moet zijn hangt echter weer af van je scherptediepte. Heb je een heel klein scherptedieptegebied, dan zal de afstand tot de achtergrond ook relatief klein kunnen blijven omdat de afname van scherpte enorm snel gaat en je dus al heel snel mooie onscherpte krijgt. Heb je echter een grotere scherptediepte dan zul je ook een veel grotere afstand tot je achtergrond aan moeten houden.
Helaas geven de apps op de telefoon hier geen informatie over en zul je dus dit zelf moeten uitzoeken en ervaring mee moeten opdoen. In de video laat ik je live in het veld zien hoe dit werkt.
