Op jacht naar Noorderlicht
de chase…

… terwijl achter mij de ‘navigator’ druk aan het scrollen is op Google Streetview voor een geschoven parkeerplaats en tegelijk de weerapps in de gaten houdt, smeert de ‘cateraar’ nog wat extra boterhammen en helpt mijn bijrijder mij bij het zoeken naar de afslag. Inmiddels is het donker en de thermometer van de camper geeft -26 aan. Met angstige blik op de lucht zien we de groene band al hangen. Eigenlijk was rit van vandaag misschien té lang maar met de opkomende bewolking vanuit het zuiden gedurende de nacht is het zaak zo noordelijk mogelijk te komen. Wanneer we de beoogde plek bereiken is de discussie erg staccato, kort en duidelijk: te veel lichtvervuiling! “Hoever is het naar die andere plek?”, “ca. 12 km, over de pas en naar het volgende fjord, 35 km onder Noordkaap.” Met verbeten gezicht druk ik het gaspedaal van onze mega-camper weer in en vervolgen we onze weg… in het kielzog gevolgd door de tweede camper. Het moet lukken…

Terwijl je nu aan het lezen bent over mijn meeste avontuurlijk reis naar het Noorderlicht – de chase – ben ik niet alleen al weer in Nederland, heb ik zelfs alweer 9 dagen Ameland achter de rug en … zit ik op dit moment alweer in Noorwegen voor een nieuwe noorderlichtreis. En dat terwijl de chase pas 4 weken geleden eindigde, maar wat een avontuur…

Terug in de tijd

Ik ben al vele jaren in het hoge noorden geweest voor het noorderlicht. Reeds 6 reizen op Lofoten en Vesterålen gedaan en al vele malen in Lapland geweest om onder soms barre omstandigheden deze meest spectaculaire vorm van mijn grote passie nachtfotografie te bedrijven. Mijn eerste noorderlichtfoto stamt uit 2013, ik stond te stuiteren als een klein kind bij een klein groen bandje aan de horizon in midden Finland. Sindsdien heeft het mij nooit meer losgelaten. Tijdens al mijn reizen welke ik met mijn maatje Finn in Finland en Noorwegen heb gemaakt heeft ons altijd een gevoel bekropen dat voor de maximale potentie van het Noorderlicht je niet op één plek gebonden wil zijn. Natuurlijk zijn Lofoten en Senja dé bekende locaties voor Noorderlicht en – als je je verder verdiept in het fenomeen Aurora – snap je ook waarom de kans op Noorderlicht daar veel groter is dan bijv. in Lapland. Maar toch, de grootste boosdoener is nooit het Noorderlicht zelf maar het weer en dan met name de bewolking. Als je die nou maar kan vermijden…

En zo ontstond een jaar geleden het idee voor de ‘Arctic Aurora Chase’ tijdens onze eigen aftermath van de laatste Lofoten reis. Bepakt met kennis van weer en zonneactiviteit reden wij met de auto naar de plekken met de voor dat moment hoogste kans. Als je dit nou eens als reis kan doen, niet hopen op mooi weer maar de heldere nacht gewoon opzoeken. Geen vaste accommodatie maar complete vrijheid en pas tijdens de reis je uiteindelijke reisscenario bepalen. Net als stormchasers het weer achterna gaan, met campers door de ijskoude winter de heldere nachten achterna… samen de modellen bestuderen en de volgende stap bepalen. De adrenaline kick van een ‘jacht’.

Een onzeker avontuur.

5 weken geleden ging onze droom in vervulling, na maanden van voorbereiding stonden we met twee enorme 4 persoonscampers op het vliegveld te wachten op de eerste groep van 6 mensen die het aandurfden met ons dit avontuur aan te gaan. Hoe goed je ook voorbereid en probeert alle risico’s vooraf te bepalen en te verkleinen, een eerste reis – en dan helemaal zo’n reis – blijft een spannend avontuur. Gaat het lukken wat we willen? Iedere nacht noorderlicht op een nieuwe unieke locatie? Het gevoel van de chase? Het meenemen van de deelnemers in onze kennis van deeltjesdichtheid, geomagnetisch middernacht en zonnevlammen vs. coronale gaten? En inwijden in de weersmodellen en vooral… hoe goed houden de campers, de mensen en de apparatuur het avontuur bij -30.

6 gezichten vol blijdschap en spanning komen ons op het vliegveld tegemoet… de donsjassen worden gepakt, de bontmutsen opgezet, de liners en overwanten aangedaan en de dikke winterschoenen onderuit de koffers gehaald. Het avontuur kan beginnen. Veel onzekerheid maar ook veel kennis en vooral enorm veel wil om het maximale te bereiken.

Destination unknown

Als verwacht wisten we niet hoe de route zou lopen. Je kunt niet veel verder kijken dan een paar dagen vooruit en iedere dag bepaalden we met z’n allen de volgende routes. Alles globaal, de plek van vanavond is het meeste zekere en moet in de richting liggen van de volgende dag. Zie een bepaalde weersstroming dan moet je daarop anticiperen. Vanavond kan het kraakhelder in het westen zijn maar als je ziet dat vanuit het zuiden langzaam de bewolking aankomt dan is het noordwesten een veiligere keuze opdat je daarna makkelijker verder naar noord kunt doorsteken.

Alles lag open, van noord Zweden tot Varanger, van Noordkaap tot midden Lapland, van de westfjorden tot aan midden Finnmark. Eten is mee voor meerdere dagen, ingevroren onderin de ‘kelder’, brood halen we als we een supermarkt passeren, we hebben extra gasflessen mee voor de verwarming en inverter zorgen voor de noodzakelijke 220V voor het laden van alles accu’s. Verder zorgt een aggregaat voor de voorverwarming van de motoren in de ochtend en zorgen we dat we iedere dag ergens een plek kunnen vinden voor een kop koffie (… en een gewone WC).

Van midden naar west, via zuid naar noord

Uiteindelijk gaat de reis van midden via de koudste plek van Finland naar het westen aan de fjorden van Noorwegen. De weersmodellen dwingen ons vervolgens terug het binnenland in en, terwijl wij dat nooit bedacht hadden, vervolgens we onze weg verder naar noord zweden. Na wijs beraad en enige stress door de verandering in de weersverwachting blijkt dat we morgenavond nog goede kans hebben in midden Finnmark, het Noorse deel van Sami land, maar dat we daarna echt zo noordelijk mogelijk moeten komen willen we ook de laatste avond nog goede kans maken. Lange ritten worden afgewisseld met korte maar het is iedere avond prijs! Alle wensen t.a.v. landschappelijke scenery kunnen we inwilligen, van de rotsachtige kusten in Noorwegen tot het glooiende heuvelland in Lapland, van de bevroren meren in Zweden tot de besneeuwde bomen in Finnmark om uiteindelijk 35 km onder Noordkaap de mooiste show te krijgen die we ooit beleefd hadden.

Het leven van een chaser

De rollen in de campers zijn na een paar dagen duidelijk. Linksvoor zitten Finn en ik in onze campers, bestuurders en bron van kennis. De bijrijder zorgt voor het meehelpen met de route, de muziek en het allert houden van de bestuurder. Het rijden over de eenzame ijswegen is niet alleen vermoeiend maar bij tijd en wijle ook best saai, ondanks de indrukwekkende omgeving. Linksachter zit de navigator, met laptop houdt hij/zij de weersmodellen en noorderlichtverwachting in de gaten en speurt met diverse kaarten en google streetview het net af naar dé beste plek voor de avond. Rechtsachter zit de cateraar, zorgt voor de inwendige mens.

Eenmaal aangekomen worden eerst de campers nachtklaar gemaakt met verwarming en afdekking. Van achterop het fietsenrek halen we de 8 paar sneeuwschoenen en 4 cargo sleeën af die gebruikt kunnen worden om naar de mooiste plekken te komen. Dan worden alle statieven onderuit de kelders getrokken, de warmste kleding aangedaan en gaat de groep op pad. Terwijl Finn buiten de maaltijden klaarmaakt op benzine branders heeft de chaser niet alleen de beste plek maar als er iemand moe is of koud zit je binnen no-time weer in je eigen huiskamer of zelfs op je eigen bed. Geen rijden meer, geen wachten op elkaar maar allemaal je eigen ding kunnen doen.

… En de volgende morgen? Wordt je wakker in een volledig nieuw wereld (met een zonsondergang van 14:30 komen we meestal al in het donker op de plek van keuze) maar ook nog eens met het mooiste licht en op mooiste plek. Moe? Valt op zich ook nog wel mee, ondanks dat we vaak doorgaan tot 2:00 geeft een zonsopkomst van 8:45 zonder enige vorm van reistijd naar een mooie plek je uiteindelijk nog een acceptabele 6 á 7 uur slaap.

Race tegen de klok

… de pas is pikkedonker en slechts de veranderende temperatuur geeft aan dat we over een hoogvlakte rijden. Het is hier kraakhelder en het noorderlicht danst rond 17:30 al behoorlijk. Hier stoppen? Geen voorgrond, slechts uitgestrekte vlakte. Door? Is langer rijden maar geeft meer potentie tot spectaculaire beelden. Dan gaat de weg ineens stijl omlaag, de spijkerbanden op de campers houden zich kranig en rustig aan bereiken we het beoogde fjord. “Kon je zien of de parkeerplaats is geschoven?” “Nee, het google streetview beeld is in de zomer gemaakt en de andere site geeft geen info.” Oh wat erg, de onzekerheid van de plek maakt het adrenaline level alleen maar hoger. Als deze plek niets wordt weet ik het ook niet meer, achter het volgende fjord ligt weer een dorp en de afslag naar Noordkaap hebben we expres laten liggen wegens de slechte weg en het verplicht colonne moeten rijden op gezette tijden. Dan draai ik de laatste bocht om, het uitzicht is perfect, geen lichtvervuiling en aan de overzijde van het fjord een lage berg. De spanning in de auto is om te snijden… maar de parkeerplaats blijkt geschoven. Ik zet de camper neer, geef staccato opdrachten voor het nachtklaar maken en zie binnen 5 minuten iedereen bewapend met 2 statieven en dikke kleding de nacht in stuiven. Het is gelukt… een waanzinnige show is onze prijs!

Ik kan nu al niet wachten op de Arctic Aurora Chase 2020. Durf je dit avontuur aan? Wil je mee? Op dit moment staat de reis nog niet online tussen de reizen maar aarzel niet en stuur een mail naar workshop@johanvanderwielen.nl om je interesse te tonen. Ik neem dan contact met je op.