Voor veel natuurfotografen staat het fotograferen van het noorderlicht hoog op de bucketlist. Sterker nog, eenmaal gezien gaat het er nooit meer vanaf. Nachtfotografen houden van het maken van sterrensporen of ‘star trails’ maar het combineren van beide is nagenoeg onmogelijk. Deze keer is het echter wel gelukt en ik zal uitleggen waarom nu wel en hoe ik het gedaan heb.
Chasing het noorderlicht
In februari was ik met een groep fotografen in het noorden van Scandinavië met 2 campers het noorderlicht aan het ‘chasen’ tijdens de Arctic Aurora Chase fotoexpeditie. De campers geven je de ultieme vrijheid om op de beste plek te gaan staan met de grootste potentie op noorderlicht. Op basis van de weersverwachtingen (m.n. bewolkingsgraden en temperatuur), noorderlicht verwachtingen (nee, geen Kp-waarde maar uitgebreide gegevens zoals deeltjessnelheid, deeltjesdichtheid, polariteit of Bz en de laatste foto’s van de zon met zonnevlekken, etc. etc. etc.), weggesteldheden waaronder wegafsluitingen, geografische kaarten, lichtvervuiling, geschoven parkeerplaatsen, etc. etc. bepalen we onze routes. Waar wij in het begin vooral de keuzes maken en de deelnemers meenemen in onze overwegingen, verschuift dit gaandeweg de reis naar de deelnemers. Aan het eind hoeven wij alleen maar te sturen en wordt het hele chase-proces gedaan door onze klanten.
Ondanks de behoorlijke actieradius en onafhankelijkheid van accommodatie is het toch niet altijd makkelijk. Sterker nog, dit jaar was het een behoorlijk uitdagende puzzel om iedere avond op de beste plek terecht te komen en er ook nog voor te zorgen dat het landschap iedere avond anders is voor de diversiteit aan beelden. En uiteindelijk ben je dan ook nog afhankelijk van wat het noorderlicht doet. Getallen zijn indicatief maar geven geen inzicht in de potentie van het spektakel.
Deze avond was een fikse uitdaging. We hadden samen een gebied bepaalt waar de grootste kans was op heldere hemel rond de geomagnetische middernacht maar het aantal goede spots was zeer beperkt en er was veel lichtvervuiling. Toch was dit het enige gebied met voldoende potentie. Uiteindelijk vonden we een parkeerplaats langs de Noorse kust met uitzicht op een bergmassief. Nadat we de campers nachtklaar hadden gemaakt konden we van start
Timelapse
Wat ik altijd doe is zo snel mogelijk één van mijn camera’s opstellen voor een timelapse. Met vaste instellingen laat ik de camera gewoon achter elkaar doorklikken. Ik zorg ervoor dat de foto’s relatief donker zijn zodat áls het noorderlicht erin knalt, ik niet meteen overbelichting heb. Op die manier heb ik altijd foto’s van hèt moment, zelfs als ik de mensen aan het helpen ben en niet zelf een foto kan maken. Ik werk met meerdere camera’s en meestal staan er 2 op die manier in het veld.
Toen we konden beginnen zagen we een flauwe stationaire band. Zelfs zó flauw dat hij met het blote oog nauwelijks waarneembaar was.
Meer dan 3 uur…
Ik laat een timelapse gewoon doorlopen tot de accu’s leeg zijn, de kaartjes vol of ik geen zin meer heb. Nu zijn de accu’s van mijn camera’s echt geweldig, zelfs in extreme kou, met 2x 256Gb aan boord is de kans op een volle kaart ook niet echt groot en tegen de tijd dat ik het zat ben is er echt een hele lange tijd overheen gegaan. Ik startte rond 22:00 met het eerste beeld, ja we waren gevoelsmatig aan de late kant doordat er veel tijd verloren is gegaan met het zoeken van een goede plek, en heb hem uiteindelijk ná 1:00 afgebroken. Met een sluitertijd van slechts 8 seconden resulteerde dit uiteindelijk in een serie van net geen 1500 foto’s…
Uiteindelijk hebben we de boel afgebroken. Ondanks de prima getallen voor het noorderlicht en de uiteindelijk beste plek die we konden vinden (we zaten in de enige volledig heldere gebied in noord Scandinavië) bleef een geweldige show deze avond uit. Gelukkig zijn we ruimschoots bediend op andere avonden…
1500 foto’s… en dan?
Als je dan thuiskomt met een serie van 1500 beelden met als bedoeling een timelapse kun je die natuurlijk nog steeds maken (ga ik ook nog doen). Maar omdat de band gedurende de hele periode nagenoeg stationair was, kwam ik op het idee om te kijken wat er zou gebeuren als ik alles zou combineren tot sterrensporen.
Voor een tutorial over sterrensporen, zie: https://www.johanvanderwielen.nl/nachtfotografie-deel-8-sterrensporen-of-star-trails/
Ik begin dan altijd door gewoon alles te combineren tot één beeld, voor ik allerlei postprocessing op o.a. individuele beelden ga uitvoeren. Puur om de potentie van het geheel te bekijken.
Individuele nabewerking
Ik weet dat diverse mensen zullen zeggen dat het nabewerken van individuele foto’s, zoals het eruit shoppen van vliegtuigsporen, niet echt fotografie is. Toch is het eindresultaat sowieso niet iets wat je met eigen ogen kunt zien en mij gaat het om de beleving. Dat toevallig 15 minuten van de meer dan 3 uur, een veerboot langs vaart wil niet zeggen dat ik hem in het eindresultaat wil zien. En dus ben ik begonnen met het lokaliseren van de foto’s waarin de veerboot en het vliegtuig zaten om deze uit al deze foto’s (67 in totaal) te verwijderen.
Wat verder opviel in de eerste poging is de lelijke voorgrond. Auto’s met grootlicht, lelijke zee door kabbelen en reflectie van de veerboot, etc. Het combineren van 1500 voorgronden levert nooit de mooiste resultaten op en dus ben ik op zoek gegaan naar een foto met een mooie voorgrond.
Daarna heb ik alle beelden opnieuw gecombineerd en aan het eind de nieuwe voorgrond over de gecombineerde voorgrond gelegd (‘gemaskerd’).
Wat mij vooral opviel was de noorderlicht band die je nog steeds door de sterren geen ziet komen. Al met al was het geen spectaculaire avond maar ben ik wel erg blij met het eindresultaat. Op andere avonden hadden we gelukkig wel het gehoopte dansende spektakel in aan de hemel!
Johan
Geef een reactie